Lekcja wychowania obywatelskiego w Gimnazjum Nr 2

W poniedziałek (31 marca) w auli Zespołu Szkół Miejskich Nr 3 w Jaśle odbyła się druga debata poświęcona aktywności młodzieży.

Wcześniejsza miała miejsce w sali obrad Urzędu Miasta w Jaśle i wzięli w niej udział samorządowcy miejscy na czele z Burmistrzem Miasta Andrzejem Czerneckim, przedstawiciele UM oraz działacze oświatowi, w tym Podkarpacki Wicekurator Oświaty Antoni Wydro. Ta druga debata przebiegała pod hasłem: „Nie tylko wybory – Jak młodzież może wpłynąć na rzeczywistość i aktywnie uczestniczyć w demokracji?”.

Gośćmi uczniów i ich nauczycieli byli: Bogdan Rzońca – Poseł na Sejm RP, Jan Urban – Członek Zarządu Powiatu Jasielskiego i Radny Rady Powiatu, Zbigniew Dranka – Radny Rady Powiatu Jasielskiego i Przewodniczący Komisji Edukacji, Kultury, Sportu i Turystyki, Piotr Zoła – Naczelnik Wydziału Edukacji w Starostwie Powiatowym w Jaśle oraz Aleksandra Zajdel-Kijowska – Dyrektor Zespołu Szkół Miejskich Nr 3 w Jaśle. W spotkaniu uczestniczyli również opiekunowie samorządów uczniowskich, uczniowie kilku szkół jasielskich oraz harcerze 139. Drużyny Harcerskiej „Lisy”.

Po powitaniu zebranych i przedstawieniu celu spotkania jego moderatorki: Angelika Mlicka i Dominika Gustek – uczennice Gimnazjum Nr 2 przedstawiły wyniki ankiety jaką przeprowadziły wśród mieszkańców naszego miasta. Okazało się, że tylko 54 % spośród nich uczestniczyło w ostatnich wyborach, a do najbliższych eurowyborów wybiera się ich jeszcze mniej. Omówiły również dane statystyczne dotyczące udziału Polaków w wyborach na przestrzeni kilkunastu lat. Zauważyły, że od czasu, kiedy jako obywatele możemy swobodnie wybierać swoich przedstawicieli do różnych struktur władz, frekwencja systematycznie się obniża. Wyjątkiem były ostatnie wybory parlamentarne i prezydenckie. Jak stwierdziły młode prowadzące, niepokojące jest to, że mimo iż Polacy wcześniej opowiedzieli się za przystąpieniem do Unii Europejskiej, to większość naszych rodaków nie przejawia zainteresowania wyborami do Parlamentu Europejskiego.

Kolejnym elementem debaty był panel ekspertów w ramach którego zaproszeni goście odpowiadali na dwa pytania: Dlaczego coraz mniej osób (w tym młodych ludzi) uczestniczy w wyborach oraz w życiu państwa i społeczności lokalnej? Czy i jak możemy wpłynąć na władzę państwową lub lokalną? Zdaniem Posła Bogdana Rzońcy zbliżające się wybory do Parlamentu Europejskiego są bardzo ważne, tym bardziej, że polskie prawo musi być coraz bardziej dopasowane do standardów i prawa europejskiego. Dlatego nie należy ich lekceważyć, warto w nich wziąć udział oraz wybrać ludzi kompetentnych i potrafiących w pewnych sytuacjach na tym unijnym forum bronić naszych interesów narodowych. Poseł zaapelował do młodych ludzi żeby dostrzegali sens działania, widzieli potrzebę dyskusji, współpracy, ścierania się różnych stanowisk, a nawet rozliczania przez siebie wybranych przedstawicieli: samorządowców i parlamentarzystów.

Radny Powiatowy Zbigniew Dranka zwrócił uwagę na wagę edukacji obywatelskiej i wychowania dla samorządności, które to powinno zaszczepiać się już u dzieci. Podkreślił jak istotną rolę odgrywa w tym zakresie harcerstwo i rady młodzieżowe, jako przykład podał Młodzieżową Radą Powiatu Jasielskiego. Zaapelował, by budować mosty między pokoleniami i zwrócił się do zebranej młodzieży z prośbą o zaktywizowanie – „żeby wam się chciało chcieć”. W kwestii wyborów określił swoje stanowisko krótko – „jeśli nie głosujemy, to też głosujemy…”.

Członek Zarządu Powiatu Jan Urban dodał, że obywatel musi mieć świadomość, że każdy ma naprawdę istotny wpływ na otaczającą nas rzeczywistość. Jego zdaniem każdy powinien uwierzyć, że warto być aktywnym, że można spróbować zrobić coś pozytywnego na szczeblach samorządów czy nawet w parlamencie. Istotną rolę w kształtowaniu aktywności i odpowiedzialności odgrywa szkoła. Ważne jest żeby trafić na dobrego, aktywnego i kreatywnego nauczyciela, który młodego człowieka wyposaży nie tylko w odpowiednią wiedzę, ale także zachęci do rozwijania aktywności i działalności na rzecz środowiska lokalnego. Nie jest sztuką – powiedział – tylko wszystko krytykować na forach internetowych, sztuką jest coś samemu zrobić i coś osiągnąć, w tym szczególnie na płaszczyźnie lokalnego środowiska. Przecież w ramach demokracji grupa młodych ludzi może stworzyć komitet wyborczy i wysunąć własnych kandydatów do rad gminy, miasta czy powiatu.

Dyrektor Aleksandra Zajdel-Kijowska zauważyła, że dla większości młodych ludzi w tej chwili ważniejszą kwestią niż rozwój aktywności obywatelskiej jest znalezienie pracy i częste ich przemieszczanie się w związku z tym po kraju i za granicę. Gdyby mogli osiągnąć tu na miejscu stabilizację, z pewnością spora część spośród nich udzielałaby się obywatelsko. Naczelnik Piotr Zoła skoncentrował się z kolei na zagadnieniu: co przemawia za tym, że młodzi ludzie nie chcą uczestniczyć w życiu publicznym, a w szczególności w wyborach. Z takim też pytaniem zwrócił się do jednego z uczniów szkół ponadgimnazjalnych. Wskazany młody człowiek stwierdził, że bardzo chętnie weźmie udział w wyborach, bo wierzy iż wreszcie uda się wybrać ludzi, którzy coś konkretnego zrobią żeby jemu i jego rówieśnikom zapewnić lepszą przyszłość. Naczelnik Piotr Zoła przekazał organizatorom debaty specjalny list Starosty Jasielskiego Adama Kmiecika skierowany do nich i do uczestników spotkania w którym życzył młodym ludziom sukcesów i pomyślności w realizacji wszystkich planów oraz niesłabnącego entuzjazmu do dalszego działania w kreowaniu otaczającej ich rzeczywistości.

W dalszej części debaty jej uczestnicy, w tym szczególnie uczniowie, pracowali w grupach. Efektem tego było określenie wad i zalet „mojego udziału w życiu społeczno-politycznym naszego regionu”. Wśród tych pierwszych wymieniono m.in.: obawę przed podejmowaniem decyzji, negatywne wzorce polityków, brak zainteresowania, brak wsparcia i zainteresowania w domu (rodzinie), brak wiedzy na temat życia politycznego i społecznego, apatię społeczeństwa, brak czasu, strach przed popełnieniem błędu, nastawienie, że nasz pojedynczy głos się nie liczy, lenistwo, brak dobrych przykładów. Do zalet m.in. zaliczono: chęć i potrzebę zmian, budowanie autorytetów, wpływ na wybór kandydatów i swoich przedstawicieli, działalność rad młodzieży, funkcjonowanie różnych organizacji, działalność obywatelską nauczycieli i działaczy społecznych, nadzieja na lepszą przyszłość, mój osobisty wybór, wzór dla innych, poczucie, że mogę wpływać na życie środowiska lokalnego, różne możliwości działania, udział w różnych akcjach i wydarzeniach.

Następnie dyskutowano na temat: co należy zrobić, by uaktywnić starszych i młodszych obywateli? I tu pojawiło się szereg pomysłów, m.in.: większa zachęta do współpracy ze strony władz i różnych organizacji, wspólne spotkania, popularyzacja dobrych i pozytywnych działań i ich twórców w mediach, stwarzanie możliwości do działań i aktywności dla młodzieży, motywowanie młodego pokolenia do pracy na rzecz dobra wspólnego, dawanie mu pewnej odpowiedzialności za niektóre dziedziny życia przeznaczone dotychczas tylko dla „dorosłych” i wiele innych.

Na zakończenie Dominika Gustek i Angelika Mlicka podsumowały dyskusję i zachęciły wszystkich do aktywności i do różnorodnej współpracy na różnych polach. Swoim rówieśnikom wskazały również możliwość skorzystania z bogatego programu Centrum Edukacji Obywatelskiej m.in. związanego z symulacjami wyborów.

Fotorelację można znaleźć na stronie Klubu Europejskiego EUROGIM na Facebook-u.

(Gimnazjum Nr 2 w Jaśle)