O funkcjonowaniu trasportu zbiorowego w powiecie jasielskim

W Starostwie Powiatowym w Jaśle odbył się (16.09) briefing prasowy poświęcony organizacji publicznego transportu zbiorowego na terenie powiatu jasielskiego. Podczas spotkania omówiono kwestie dotyczące m.in. funkcjonowania związku komunikacyjnego, optymalizacji kosztów organizacji lokalnych połączeń autobusowych, zrealizowanych inwestycji w zakresie wymiany taboru oraz przedstawiono pomysły na dalszy rozwój usług komunikacyjnych w celu poprawy codziennego życia lokalnej społeczności.

29 sierpnia br. Rada Powiatu w Jaśle powierzyła reprezentowanie powiatu jasielskiego w Zgromadzeniu Powiatowo-Gminnego Związku Komunikacyjnego w Powiecie Jasielskim Stanisławowi Pankiewiczowi – radnemu Rady Powiatu w Jaśle, przewodniczącemu Komisji Finansowo-Budżetowej Rady Powiatu w Jaśle, wicestaroście powiatu jasielskiego poprzedniej kadencji. Do tej pory mógł to być starosta lub wyznaczony przez niego członek Zarządu Powiatu. Zgromadzenie dokonało zmiany statutu, zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa tak, żeby umożliwić reprezentowanie powiatu jasielskiego właśnie przez radnego. Treść nowego statutu została uzgodniona z ministrem właściwym do spraw administracji publicznej, a następnie ogłoszona w Dzienniku Urzędowym Województwa Podkarpackiego.

10 września br. Zgromadzenie Powiatowo-Gminnego Związku Komunikacyjnego w Powiecie Jasielskim, w oparciu o wyniki tajnego głosowania, powołało Stanisława Pankiewicza na stanowisko Przewodniczącego Zarządu.

Uczestnikami P-G Związku Komunikacyjnego w Powiecie Jasielskim są: powiat jasielski, miasto Jasło, miasto i gmina Kołaczyce oraz gminy Brzyska, Dębowiec, Jasło, Krempna, Nowy Żmigród, Osiek Jasielski, Skołyszyn i Tarnowiec.

Jak wynika ze statutu Związku, jest on organizatorem publicznego transportu zbiorowego na liniach komunikacyjnych lub w sieci komunikacyjnej w powiatowo-gminnych przewozach pasażerskich, na obszarze powiatu i gmin będących jego uczestnikami oraz skorelowanych z nim innych usług publicznych.

Jego roczny budżet to ok. 26 mln złotych.

– Powiatowo-Gminny Związek Komunikacyjny zrzesza nasze gminy, miasto Jasło i przede wszystkim powiat jasielski stąd jego nazwa. Funkcjonujemy na terenie całego naszego powiatu. Zlikwidowaliśmy wykluczenie komunikacyjne w całości, bo nie ma takiego miejsca, miejscowości czy też przysiółku, gdzie by nasze autobusy nie dojeżdżały. O tym wszystkim decydują panie i panowie wójtowie oraz pani burmistrz Kołaczyc. Na terenie Jasła komunikacja zorganizowana jest przez miasto, którą w większości obsługuje MKS. Przy czym należy zaznaczyć, że organizatorem całego transportu publicznego na terenie powiatu jasielskiego jest właśnie Powiatowo-Gminny Związek Komunikacyjny. My podpisujemy z operatorami tzw. umowy na wykonanie przewozów. Dotyczy to naszej spółki PGZK Jasiel i MKS. Oczywiście po dokładnym analizowaniu kosztów zawsze to jest trudny temat, bo gminy też oczekują, aby te opłaty nie sięgały wysokich kwot. Powiem, że ogromnym wsparciem jest wsparcie z FRPA, czyli Funduszu Rozwoju Przewozów Autobusowych, który zagwarantował rząd Prawa i Sprawiedliwości w tamtym okresie. Na dzień dzisiejszy ta dopłata wynosi 3 zł do wozokilometra. Jest to duże wsparcie. My dysponujemy w Związku środkami na poziomie 26 mln zł na cały ten transport, który organizujemy. A środków finansowych z budżetu państwa przychodzi nam, tak jak w tym roku, 15 mln zł. Jest to ogromne wsparcie finansowe. Chyba jesteśmy nawet liderem w kraju, a w województwie na pewno tak. – mówi Stanisław Pankiewicz, Przewodniczący Zarządu P-G Związku Komunikacyjnego w Powiecie Jasielskim.

Za realizację przewozów regionalnych odpowiada podległa Związkowi spółka transportowa PGZK Jasiel. Stanisław Pankiewicz przyznaje, że choć początki firmy były trudne bowiem przejęto ją z wysokim zadłużeniem i brakiem odpowiedniego zaplecza logistycznego to na przestrzeni lat udało się ją bardzo dobrze zorganizować.

– Na początku zakupiliśmy bazę transportową. Chcę dodać, że powiat jasielski dokonał poręczenia majątkowego na zaciągnięty kredyt. Kredyt był wzięty na kwotę 1,4 mln zł. Na dzień dzisiejszy do spłaty pozostało jeszcze 650 tys. zł. To już nie są ryzykowne sprawy dlatego, że w razie jakiś niepowodzeń firma byłaby w stanie to spłacić, ale oczywiście wiązałoby się to ze zwiększeniem kosztów obsługi. Szacunkowa wartość naszych obiektów na dzień dzisiejszy, którymi dysponujemy, to jest kwota ponad 5 mln zł. – opisuje.

Niedawno udało się zakupić dwie działki przyległe do terenu bazy autobusowej przy ulicy Towarowej, zajmujących około 70 arów. Przeznaczono na to kwotę 156 tys. zł. Teraz spółka dysponuje przestrzenią o łącznej powierzchni 1,4 hektara, co w pełni zabezpiecza aktualne potrzeby funkcjonowania zaplecza technicznego i administracji.

Każdego dnia „Jasiel” przewozi około 6,2 tysiąca osób.

– Proszę sobie wyobrazić co by było, gdyby nie było publicznego transportu zbiorowego. Oczywiście, ludzie się do wszystkiego przyzwyczają, do tego wykluczenia komunikacyjnego też by się przyzwyczaili, ale dużym dobrodziejstwem przede wszystkim jest to, że dowozimy spoza powiatu jasielskiego młodzież do naszych szkół. Dowozi się ponad 600 dzieci. Jest to już duży zastrzyk finansowy jeśli chodzi o subwencję oświatową. To też jest zatrudnienie dla nauczycieli. Dowozimy z terenu powiatów dębickiego, głównie Brzostku i Jodłowej, tarnowskiego, strzyżowskiego i gorlickiego. – wyjaśnia Pankiewicz.

Komentując ocenę rentowności poszczególnych linii oraz zainteresowanie transportem publicznym ze strony obywateli Stanisław Pankiewicz podkreślił, że „takie podejście było praktykowane, gdy były liberalne rządy, które uznały, że rynek rozwiąże transport publiczny”.

– Nie rozwiąże, bo wszyscy wiemy, że przewoźnicy jeździli tylko tam, gdzie jest to ekonomicznie uzasadnione. – ocenia. – Obowiązkiem samorządu jest zapewnienie transportu publicznego. Gdybyśmy popatrzyli na taką Warszawę lub Rzeszów to tam transport publiczny nigdy nie jest rentowny. To jest tylko decyzja władz samorządowych – prezydentów, wójtów, burmistrzów, a w naszym przypadku wójtów. Są też takie miasta, gdzie chce się wprowadzić bezpłatny transport publiczny. Także myślenie w tej kategorii jest myśleniem, które nie odpowie na podstawowe zadanie samorządu. O tym decyduje wójt – on dopłaca i zabezpiecza się ten transport publiczny wszystkim naszym mieszkańcom w powiecie. Oczywiście, są takie przypadki, ale wydaje mi się, że jak do tej pory nie zlikwidowaliśmy żadnej linii. Wręcz co roku dodaje się te linie po to, aby rozszerzyć tę usługę. – dodaje.

Refundacja kosztów stanowisk pracy

Przewoźnik zatrudnia ponad setkę pracowników, w tym 71 kierowców, 12 pracowników zaplecza technicznego, 2 osoby personelu obsługi i 20 osób w administracji.

Starosta powiatu Adam Pawluś przekazał, że w latach 2020-2024 Powiatowy Urząd Pracy w Jaśle zawarł z firmą PGZK Jasiel sp. z o.o.19 umów o refundację kosztów wyposażenia lub doposażenia 24 stanowisk pracy na łączną kwotę 683 389 zł. – To jest poważna kwota. W ramach zawartych umów utworzono następujące stanowiska pracy: 17 stanowisk – kierowca autobusu, 2 – mechanik pojazdów samochodowych, 2 – dyspozytor transportu samochodowego, 1 – specjalista ds. organizacji i rozwoju transportu, 1 – specjalista ds. logistyki i 1 – dyżurny ruchu. Do zrefundowania pozostało jeszcze 70 tys. na dwa stanowiska pracy. – podał.

O innych przyznanych formach dofinansowania poinformował dyrektor Powiatowego Urzędu Pracy w Jaśle Janusz Pacher: – Myślę, że te liczby mówią same za siebie. W latach 2020-2024 dofinansowaliśmy zakup 16 autobusów – to są stanowiska pracy dla 17 kierowców. Współpracujemy również w obszarze szkoleń i refundacji kosztów wynagrodzeń. Zwłaszcza, że zawód kierowcy autobusu jest na lokalnym rynku zawodem deficytowym. Kwota jaką wydaliśmy na szkolenia w tych latach to ok. 117 tys. złotych. Były to głównie prawa jazda kategorii D. Dofinansowaliśmy też refundację kosztów wynagrodzeń – były to głównie prace interwencyjne. Udzieliliśmy też wsparcia osłonowego w czasie COVID-u na blisko 700 tys. złotych. Dzięki temu przyczyniliśmy się do ocalenia wielu stanowisk pracy w tym trudnym okresie. Myślę, że ta nasza współpraca służby lokalnej społeczności. Jest to taka dobra praktyka. Ci kierowcy, dla których zostały utworzone stanowiska pracy, to były osoby bezrobotne.

O tym, że udzielona pomoc wpłynęła pozytywnie na kondycję finansową firmy, przekonuje prezes zarządu PGZK Jasiel sp. z o.o. Wojciech Czyż.

– Te środki, które zostały uzyskane z Powiatowego Urzędu Pracy, pozwalają nam zaoszczędzić środki własne. Przekłada się to bezpośrednio na obniżenie kosztów finansowania publicznego transportu przez poszczególnych uczestników Związku, czyli gmin i powiatu. Są to wymierne korzyści. Te środki, które otrzymujemy, wykorzystujemy co widzimy codziennie na naszych drogach. – powiedział. Prezes podziękował dyrektorowi PUP w Jaśle oraz jego pracownikom, którzy są zaangażowani w obsługę składanych wniosków.

Dalsze zakupy nowych autobusów

Obecnie flota „Jasiela” składa się z 59 autobusów. 9 sztuk zostało zakupionych dzięki dofinansowaniu pozyskanemu z Rządowego Programu „Polski Ład”.

– Natomiast autobusy, które kupujemy na bieżąco, są to z reguły autobusy używane, kilkuletnie, a może niektóre nawet kilkunastoletnie. W taki sposób, aby zakupy zbytnio nie obciążały budżetu spółki. Koncentrujemy się tutaj na utrzymaniu zdolności przewozowej. Natomiast jeśli znajdą się jakieś sposoby na dofinansowanie pozyskania takich autobusów to na pewno będziemy aplikować o nowe. – tłumaczy Wojciech Czyż.

Obecnie procedowany jest wniosek na zakup kolejnych czterech nowych pojazdów z silnikiem spalinowym, spełniających normę emisji spalin EURO 6.

Stanisław Pankiewicz podkreśla, że nie jest to łatwy temat. – Finansowo nas nie stać na to. Chyba, że przy jakimś wsparciu rządowym to tak. Ale też nie można sobie pozwolić na wydatek 15-20 mln zł na zakup nowych autobusów, bo to później przeniesie się na koszty przewozów, bo musimy doliczyć amortyzację do kosztów. I wtedy wozokilometr wyjdzie 7 czy 8 zł co uderzy albo w pasażerów, albo w samorządy. – objaśnia.

(dapa)
d.palar@terazjaslo.pl