Właśnie takie świętowanie z nauką lubimy

Dzień Nauki Polskiej to doskonała okazja do tego, aby w przystępny, a przy tym interesujący sposób zaprezentować dzieciom i młodzieży dokonania najwybitniejszych polskich naukowców. W poniedziałek (19 lutego br.) zaprosiliśmy dzieci i młodzież do udziału w ciekawych warsztatach, pokazach naukowych i wykładach. Obchody Dnia Nauki Polskiej w GEN-ie odbyły się pod hasłem – „w świecie mikroorganizmów”.

Dzień Nauki Polskiej nieprzypadkowo obchodzony jest 19 lutego. To właśnie tego dnia urodził się Mikołaj Kopernik, jeden z najwybitniejszych przedstawicieli nauki polskiej. Dla uczelni wyższych, instytutów naukowych, ośrodków badawczych oraz wielu innych miejsc, których jednym z kluczowych zadań jest popularyzacja nauki i edukacji, DNP jest idealnym pretekstem do organizacji wydarzeń promujących naukę. W tym gronie nie mogło zabraknąć Generatora Nauki GEN.

W propozycji nowoczesnego centrum naukowego nie zabrakło warsztatów i pokazów naukowych oraz ciekawych wykładów, których wspólnym mianownikiem były zagadnienia związane z rolą mikroorganizmów, w tym bakterii i wirusów, w życiu człowieka.

Dawid Myśliwiec, doktor chemii, który niegdyś poświęcał sporo czasu na grę w koszykówkę, wspólnie z zaproszonymi na wykład dziećmi i młodzieżą, postanowił znaleźć odpowiedź na pytanie: „co by się stało, gdybyśmy zabili wszystkie bakterie?”. Twórca popularnego w serwisie YouTube kanału „Uwaga! Naukowy Bełkot”, w wygłoszonym przez siebie wykładzie nie stronił od naukowych ciekawostek, anegdot i żartobliwych uwag. Okazuje się, że bez udziału bakterii nie moglibyśmy zajadać się między innymi serami. Uczniowie szkół podstawowych i ponadpodstawowych, którzy zasiedli na widowni dowiedzieli się także, że teorię o samorództwie bakterii, po wsze czasy, włożyć należy między bajki.

O tym, czy mikroorganizmy są naszymi sprzymierzeńcami, czy też wrogami opowiedziała z kolei dr Karolina Furtak, naukowczyni z Zakładu Mikrobiologii Rolniczej Instytutu Uprawy Nawożenia i Gleboznawstwa – Państwowy Instytut Badawczy w Puławach. W wygłoszonym wykładzie mówiła między innymi o tym, że bakterie są wykorzystywane w wielu dziedzinach o kluczowym znaczeniu dla życia człowieka. Wystarczy wspomnieć, że bakterie Streptomyces odpowiadają za produkcję 70% znanych antybiotyków. Służą również do produkcji tak zwanego „botoksu” – toksyny botulinowej, wykorzystywanej w medycynie estetycznej. Co ciekawe, mikroorganizmy mogą być także wykorzystywane do usuwania skutków katastrof ekologicznych. Niektóre z nich są bowiem zdolne do rozkładania węglowodorów, w tym ropy naftowej. Dla uczniów klas o profilu biologiczno-chemicznym, którzy odwiedzili GEN, wykład dr Furtak okazał się nieocenionym źródłem wiedzy na temat roli, jaką mikroorganizmy odgrywają w życiu każdego człowieka i środowiska.

Wykłady to jednak nie wszystko. W tegoroczne obchody Dnia Nauki Polskiej postanowili włączyć się uczniowie Szkoły Podstawowej nr 2 w Jaśle. Dziewczęta uczestniczące w zajęciach kółka chemicznego przygotowały fascynujący pokaz doświadczeń naukowych. Z wykorzystaniem produktów, które z łatwością można znaleźć w każdej kuchni zaprezentowały domowy wulkan. Jakby tego było mało nadmuchiwały “ciężkie” balony, do czego użyły dwutlenku węgla. Wszystkich miłośników nauki zaprosiły również do wspólnej zabawy wskaźnikami kwasowo-zasadowymi, w tym fenoloftaleiną. Sporządziły także chemiczną zapałkę, która dzięki mieszaninie substancji chemicznych, w tym manganianu (VII) potasu zapala się bez użycia źródła ognia. Najbardziej widowiskowy okazał się jednak pokaz, w którym główną rolę odegrał wodór. Wybuchy zrobiły olbrzymie wrażenie na wszystkich obserwatorach.

Nieco młodsze adeptki chemii zaprosiły do zabawy z piaskiem kinetycznym, do którego przygotowania użyły mąki kukurydzianej, pianki do golenia, oleju spożywczego i barwników. Na przygotowanym przez uczennice SP nr 2 w Jaśle stanowisku nie zabrakło również wulkanów i tęczowych talerzy ze skittlesów. Swoich sił w przygotowaniu naukowych pokazów i prezentacji spróbowali też czwarto i piątoklasiści, członkowie zespołu badawczego, którzy biorą udział w drugiej edycji konkursu Giełda GENialnych Pomysłów dla Jasła.

W programie poniedziałkowego wydarzenia znalazły się także warsztaty – Laboratorium Małego Naukowca, które już niebawem znajdą się w stałej ofercie Generatora dla grup zorganizowanych.

Dzień Nauki Polskiej jest zadaniem realizowanym w ramach przedsięwzięcia „Jasło – Miasto Wiedzy” z projektu „Jasło – moje miasto, mój dom” finansowanego ze środków Mechanizmu Finansowego EOG 2014-2021 i Norweskiego Mechanizmu Finansowego 2014-2021 oraz budżetu państwa.

(Generator Nauki GEN w Jaśle)