Obchody piątego Dnia Pamięci o żydowskiej społeczności Jasła 📸
W Jaśle miało dzisiaj miejsce upamiętnienie kolejnej rocznicy eksterminacji żydowskiej społeczności miasta. Z tej okazji na kirkucie przy ulicy Floriańskiej władze samorządowe wspólnie z zaproszonymi gośćmi zapalili znicze i złożyli wiązanki kwiatów jako wyraz pamięci o naszych przodkach.
Już po raz piąty Fundacja AntySchematy 2 z Tarnowa oraz Magdalena Białek – pedagog szkolny i doradca zawodowy z Zespołu Szkół nr 3 im. prof. Stanisława Pawłowskiego w Jaśle wspólnie przygotowali wydarzenie, które ma na celu upamiętnienie likwidacji getta w Jaśle oraz eksterminacji społeczności żydowskiej z Jasła i okolic w obozie zagłady w Bełżcu.
Popołudniu na kirkucie przy ulicy Floriańskiej oddano hołd wszystkim ofiarom tamtych tragicznych wydarzeń w dziejach naszego miasta. W uroczystościach rocznicowych wzięli udział przedstawiciele lokalnych władz samorządowych, służb mundurowych oraz miejskich instytucji kultury. Zaproszenie od organizatorów przyjęli również mieszkańcy oraz potomkowie jasielskich Żydów, którzy przybyli specjalnie na tę okoliczność z Francji oraz Stanów Zjednoczonych Ameryki Północnej.
Na wstępie gości powitała Magdalena Białek, przytaczając słowa Jezusa zapisane w Ewangelii według Świętego Łukasza: „Jeśli ci umilkną, kamienie wołać będą!”.
– Kamień to znak. Na nim są zapisane imiona, daty. Pamięć o ludziach została wyryta w kamieniu. Święte słowa i teksty. Kamienie to świadkowie zdarzeń. To również swoiste karty historii. Kamienie to symbole i ślady obecności człowieka. Na cmentarzu, na którym się znajdujemy, tych kamieni jest wiele. Wiele z nich nie łatwo jest zobaczyć. Kamienie i słowa świadczą w niemy sposób o tych, którzy się tu urodzili i mieszkali. O tym, co wydarzyło się na tym cmentarzu od jego powstania, przez czas wojennej gehenny i zagłady, po lata współczesne. Nie mamy jak tego naprawić natomiast mamy wpływ na nasz stosunek do czasu i śladów przeszłości. Wyrażamy to dziś. Te kamienie, które widzimy dookoła, to nasze wspólne dziedzictwo. To znak Polski wielokulturowej. Jasła, które dziś możemy jedynie zobaczyć na starych fotografiach. Godne naszej refleksji jest dziś w sposób szczególny to, że żydowscy mieszkańcy Jasła i okolic przestali być naturalną częścią naszej społeczności nie z własnej woli. Losy mieszkańców miasta poczyniła wojna i niepamięć. Pamięć równa się szacunek dla osób, miejsc, przestrzeni, a nawet kamieni. Oby nie trzeba było nieść niemego wołania. – mówiła.
Następnie głos zabrał prezes Fundacji AntySchematy 2 Tomasz Kocur, dziękując wszystkim zgromadzonym za przybycie i wspólne świętowanie bolesnych dziejów z kart historii Jasła.
– Chciałem bardzo serdecznie podziękować za to, że dzisiaj w 80. rocznicę Akcji „Reinhard” możemy wspólnie upamiętnić to wydarzenie, ponieważ pamięć jest ważna. Pamięć łączy nas, pamięć jest w nas. To są ludzie, którzy osiemdziesiąt lat temu zamieszkiwali Jasło i mówili przecież po polsku. To byli polskojęzyczni Polacy pochodzenia żydowskiego. To ludzie, którzy kooperowali wspólnie ze swoimi sąsiadami. Funkcjonowali w biznesie, kulturze i innych sferach życia. W imieniu fundacji dziękuję ślicznie państwu za to, że jesteście dzisiaj tu razem z nami. – powiedział.
Za kultywowanie pamięci o naszych przodkach inicjatorom przedsięwzięcia dziękowali: zastępczyni burmistrza miasta Jasła Elwira Musiałowicz-Czech oraz wicestarosta jasielski Stanisław Pankiewicz.
W ciszy, zadumie i chili refleksji zostały złożone symboliczne wiązanki kwiatów oraz zapalone znicze.
Po uroczystościach na kirkucie, miało miejsce oddanie hołdu ofiarom holocaustu przy tablicy pamiątkowej poświęconej społeczności żydowskiej Jasła, umieszczonej na frontonie budynku restauracyjno-hotelowego przy ulicy Floriańskiej 42.
Jednym z elementów dzisiejszych obchodów rocznicowych była sesja naukowa w Muzeum Regionalnym im. dra Stanisława Kadyiego, podczas której wygłoszono referaty okolicznościowe. Natomiast jutro o godzinie 17 pracownicy instytucji, wspólnie z Centrum Informacji Turystycznej i Kulturalnej, zapraszają na spacer z przewodnikiem śladami społeczności żydowskiej w Jaśle.
FOTOGALERIA:(dapa)
d.palar@terazjaslo.pl
