Afrykański bazar życia w książce „Kielonek”

W Miejskiej Bibliotece Publicznej w Jaśle odbyło się spotkanie Klubu Powiększania Wyobraźni, na którym omówiono książkę Alain’a Mabanckou „Kielonek”.

Książka rekomendowana przez wydawnictwo „Karakter” stanowi propozycję literacką afrykańskiego kręgu kulturowego. Niezwykle miłą niespodzianką był udział w spotkaniu Ryszarda Szczurka, który przybył w imieniu Małgorzaty Szczurek, współwłaścicielki wydawnictwa. Jednym z celów wydawnictwa jest przybliżanie literatury Afryki, Azji, Japonii.

Powieść jest historią baru „Śmierć kredytom”, spisaną przez tytułowego Kielonka. Główny bohater opisuje postaci pojawiające się w barze. Są to rozbitkowie, znajdujący się na życiowym zakręcie. Opowieść o Drukarzu, który „zaliczył Francję”, to metafora zderzenia świata afrykańskiego z Europą. „Kielonek” jest powieścią – groteską nieodparcie przypominającą klimat „Ferdydurke”. Nawet pojedynek Spłuczki i Kazimierza można porównać do gombrowiczowskiego pojedynku „na miny”, między Syfonem i Miętusem. Również bohaterowie Mabanckou imiennie przypominają bohaterów „Ferdydurke”. Brak znaków interpunkcyjnych w powieści (oprócz przecinka), kojarzy się z rytmem afrykańskich tam – tamów.

Wg B. Tory „czytelnik nabiera przekonania, że aby wyrazić za pomocą tekstu myśli i zdarzenia, aby zrozumieć treść książki, nie potrzeba wcale kropek. Potrzebny jest jedynie przecinek na złapanie oddechu w tym zalewie słów nie mających końca i opamiętania jak wezbrana rzeka, która znalazła ujście dla swych spiętrzonych wód. Styl pisania lekki i dowcipny. Czytelnik biegnie oczyma za kropką jak psy na gonitwach za „króliczkiem” – na próżno! Efekt jest znakomity, bo czyta się książkę niezwykle szybko, a rozbawienie jakie towarzyszy opisywanym scenom nie pozwala na znużenie czytaniem”.

Andrzej Ziaja postrzega powieść jako opis społecznej degrengolady. Teresa Furmanek-Wnęk określiła ją jako patologiczny bazar życia. Na zakończenie zebrani zadali sobie pytanie, czy tak wygląda rzeczywiście Afryka?

Klub Powiększania Wyobraźni Miejskiej Biblioteki Publicznej w Jaśle uczestniczy w projekcie Dyskusyjnych Klubów Książki WiMBP w Rzeszowie pod hasłem „Podkarpackie rozmowy o książkach”. Projekt przygotowany jest przez Instytut Książki i British Council oraz WiMBP w Rzeszowie.

Krystyna Ziemba | MBP w Jaśle