Sprawne Państwo. Z mapy Polski zniknie szereg samorządów?
W siedzibie Podkarpackiej Szkoły Wyższej w Jaśle sekretarz stanu w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych i Administracji Tomasz Siemoniak przedstawił dzisiaj podkarpackim samorządowcom projekt strategii „Sprawne Państwo 2011-2020”. Dokument, który zakłada szereg zmian usprawniających efektywność funkcjonowania administracji samorządowej, jest w tej chwili w fazie konsultacji społecznych.
Konferencja w Jaśle z udziałem samorządowców, podkarpackich parlamentarzystów oraz przedstawicieli rządowej administracji zespolonej jest pierwszą w kraju, na której przedstawiono założenia strategii „Sprawne Państwo”. Drugą zaplanowano na 26 kwietnia w Warszawie.
– Powinniśmy się czuć uhonorowani. – podkreśliła Małgorzata Chomycz, wojewoda podkarpacki.
Projekt strategii jest już dostępny od kilku tygodni w wersji elektronicznej na oficjalnej witrynie Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji. Teraz resort chce zasięgnąć opinii „w terenie” i poddaje dokument do konsultacji społecznych. Mogą w nich wziąć udział m.in. jednostki samorządu terytorialnego, partnerzy społeczni i gospodarczy oraz każdy z mieszkańców naszego kraju. Wystarczy wypełnić specjalny formularz z uwagami do projektu (dostępny na www.mswia.gov.pl) i przesłać go na adres ministerstwa.
– To strategia, która jest efektem ponad rocznej pracy. – powiedział Tomasz Siemoniak. – Ona polega na tym, żeby w sposób dość jasny sformułować, co powinno się w Polsce dziać aż do roku 2020, żeby w zgodzie z innymi strategiami – zwłaszcza strategiami, które nakłada na nas Unia Europejska – jak najsprawniej działała szeroko rozumiana administracja państwowa, w tym samorządy, służba zdrowia. Opisaliśmy bardzo wiele spraw w tym dokumencie, zresztą to kilkadziesiąt osób uczestniczyło w tej pracy. Teraz w różnych miejscach w Polsce to konsultujemy.
Na czym polegają w głównej mierze zmiany? – Na uproszczeniu różnych procedur, na większym wprowadzeniu e-administracji, czyli rozwiązań informatycznych, na odkomplikowaniu procedur, które dotyczą spraw obywatelskich. Tego co dotyka tych obywateli, którzy mają jakiś kontakt z administracją. Sądzę, że istotnym wątkiem są sprawy dotyczące ustroju terytorialnego: jakie są relacje między gminami, a powiatem, samorządem wojewódzkim. Tutaj jest dużo do zrobienia. – mówi sekretarz stanu.
W projekcie dokumentu podkreślono m.in. niezbędne działania ukierunkowane w celu usprawnienia mechanizmów współpracy pomiędzy jednostkami samorządu terytorialnego.
– Powiat jest dość nisko finansowany w porównaniu z samorządem gminnym czy samorządem wojewódzkim. Natomiast te zadania powiatu w systemie sprawności państwa są bardzo duże. – mówi Adam Kmiecik, starosta jasielski. – I tutaj oczekiwanie jest w kierunku rządu, aby to wszystko sprawnie działało to muszą być na to odpowiednie środki. Faktem jest również, że wszystkie procedury, które istnieją, co jakiś czas trzeba przeglądać, dostosowywać do warunków bieżących. Na pewno komunikacja między jednostkami samorządowymi musi przebiegać sprawnie, musi być płynniejsza. Musimy z niej wyeliminować wszystkie niepotrzebne bariery i czasem niepotrzebne procedury, ponieważ po pewnym czasie jesteśmy w stanie je zweryfikować, że jest ich za dużo.
Wojewoda podkreśla z kolei o konieczności uregulowania kompetencji pomiędzy poszczególnymi organami jednostek.
– Te kompetencje powinny być bardziej ukierunkowane tak, żeby nie były rozsiane po różnych instytucjach. Na przykład kwestie wodno-prawne: jest taka koncepcja, żeby włożyć te wszystkie decyzje w jedne ręce, a nie trochę starosta, trochę wójt, trochę burmistrz. Generalnie dyskusja idzie w takim kierunku, żeby to usprawnienie polegało na tym, że decyzyjność na dany temat jest w jednych rękach, a nie rozdzielona po kilku instytucjach. – mówi Małgorzata Chomycz.
W tej kwestii rząd chciałby wzorować się na modelach „zachodnioeuropejskich”.
– Chcielibyśmy zachęcać do tego, żeby samorządy się łączyły. Oczywiście nie na siłę. Dzisiaj jest tak, że na kilka lat samorządy otrzymują zwiększony o pięć procent udział w podatku, jeśli się połączą. Nikt się nie połączył odkąd to rozwiązanie jest. W sąsiednich krajach proces konsolidacji samorządów następuje. W czasach Internetu, lepszych dróg już nie musi być tak, że każdy musi mieć 20 kilometrów od siebie wszystkie możliwe władze. Więc mocno będziemy chcieli zachęcać. Szukamy takich rozwiązań, trwa dyskusja. – powiedział wiceminister Tomasz Siemoniak.
Rząd Donalda Tuska chce, aby do 2020 roku Polska stała się krajem: o funkcjonalnej strukturze organizacyjnej państwa, ze skutecznym zarządzaniem i koordynacją, z dobrym prawem, z efektywnymi systemami ochrony praw obywatela, ze skutecznym wymiarem sprawiedliwości i prokuraturą, w którym wzrośnie poziom bezpieczeństwa i porządku publicznego.
Damian Palar
d.palar@terazjaslo.pl