Jasło w hołdzie „Żołnierzom Wyklętym” 2020

Przed południem w Jaśle miały miejsce lokalne uroczystości Narodowego Dnia Pamięci Żołnierzy Wyklętych. Pomimo niesprzyjających warunków atmosferycznych w wydarzeniu wzięły udział licznie zgromadzeni, w tym przedstawiciele parlamentu i władz samorządowych wszystkich szczebli, reprezentanci urzędów użyteczności publicznej oraz instytucji, służby mundurowe, delegacje ze szkół ponadpodstawowych oraz mieszkańcy miasta. Starosta jasielski odczytał list okolicznościowy skierowany do uczestników dzisiejszego święta przez Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej Andrzeja Dudę.

Głównym miejscem dzisiejszych powiatowo-miejskich obchodów Narodowego Dnia Pamięci „Żołnierzy Wyklętych” był plac przed pomnikiem poświęconym lokalnym żołnierzom niezłomnym oraz bohaterom podziemia antykomunistycznego. Wydarzenie to miało patriotyczny charakter dlatego też poprzedziło je zaciągnięcie warty honorowej przez „Strzelców” z Trzcinicy, wciągnięcie biało-czerwonej flagi na maszt oraz odegranie i odśpiewanie hymnu państwowego.

Nie zabrakło powitania zaproszonych gości przez starostę jasielskiego Adama Pawlusia, który następnie odczytał dwustronicowe przesłanie Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej do uczestników uroczystości.

W swoim liście Andrzej Duda przypomina bohaterskie czyny podziemia antykomunistycznego, podkreśla wielki dorobek naszych przodków w budowanie wolnej i niepodległej Ojczyzny, składa również podziękowanie dla wszystkich, którzy krzewią tradycję poprzez organizację różnych wydarzeń upamiętniających żołnierzy niezłomnych.

„(…) dziękujemy (…) tym wszystkim, dzięki którym żołnierze wyklęci są obecnie nie tylko postaciami znanymi z pomników woluminów i posągów, ale towarzyszą nam w naszej codzienności jako bohaterowie kultury popularnej i symbole żywej tradycji, ważnej dla nas, współczesnych, patronujący ulicom i placom, ale też imprezom masowym, takim jak biegi Tropem Wilczym i inne zawody sportowe, konkursy lub rajdy śladami poszczególnych zgrupowań. Uważam to za wielką zasługę dla naszej narodowej pamięci i umacniania patriotyzmu Polaków, że dzięki Państwa pracy dobro, wielkość, odwaga, wierność, szlachetność okazały się wartościami nie tylko wzniosłymi, ale też atrakcyjnymi i po prostu modnymi. Jestem przekonany, że te pozytywne zjawiska społeczne będą trwać i rozwijać się przez następne lata. Niech świętowanie uroczystości ku czci bohaterów powstania antykomunistycznego przyczynia się do budowania ducha i siły Polski wolnej, niepodległej i wiernej swojemu dziedzictwu. Cześć i chwała bohaterom! Wieczna pamięć poległym za Niepodległą!” – napisał Prezydent.

Specjalny adres przesłała również wojewoda podkarpacki Ewa Leniart, w którym napisała m.in.: „Dzisiejsze powiatowe obchody Narodowego Dnia Pamięci Żołnierzy Wyklętych przyczyniają się do uczczenia pamięci tych znakomitych Polaków. Wspólnie dbajmy o zachowanie w pamięci historii wyklętych. Serdecznie dziękuję wszystkim którzy włożyli swą pracę i zaangażowali się w przygotowanie tej uroczystości”.

Wygłaszając okolicznościowe wystąpienie starosta Adam Pawluś przypomniał sylwetkę jednego z bohaterów podziemia antykomunistycznego z naszego powiatu – Władysława Rosoła. Spoczywający na cmentarzu komunalnym przy ulicy Zielonej był Żołnierzem Narodowej Organizacji Wojskowej – Armii Krajowej.

– Oddział do którego należał w czasie wojny brał udział w różnych akcjach, których celem było zdobycie broni oraz rozbicie urzędów gminnych. Władysław Rosół pośredniczył w organizowaniu fałszywych dokumentów na potrzeby działalności konspiracyjnej. Brał również udział w akcji wykonania wyroku śmierci na dyrektorze Rafinerii Nafty w Niegłowicach Fritzu Kubelce, który był odpowiedzialny za znęcanie się nad zatrudnionymi w rafinerii robotnikami polskimi i żydowskimi. Akcja nie powiodła się ponieważ dyrektor uciekł z mieszkania nieznanym tylnym wyjściem, ale później zmienił swój stosunek do robotników. Wraz z innymi żołnierzami z patrolu dywersyjnego Władysław Rosół prowadził rozpoznanie na potrzeby przeprowadzenia uderzenia na obsadzoną przez Niemców jasielską Placówkę Ochrony Kolei Bahnschutzpolizei. Placówka ta prowadziła stałą kontrolę na jasielskim węźle kolejowym i współpracowała z żandarmerią i Gestapo, przyczyniając się do aresztowania wielu ludzi z konspiracji. Akcja została jednak odwołana ze względu na przewidywane straty własne i grożące represje. Od września 1944 roku nadal służył w oddziale dywersyjnym NOW. Cały czas związany był z ruchem antykomunistycznym. – przybliżył sylwetkę Władysława Rosoła starosta jasielski Adam Pawluś.

Rosół zginął 5 maja 1945 roku w trakcie zasadzki urządzonej przez Urząd Bezpieczeństwa Publicznego i Milicję Obywatelską. Śmiertelny strzał w głowę wymierzył do bezbronnego mężczyzny komendant posterunku Milicji Obywatelskiej w ówczesnych Niegłowicach kiedy ten wracał z Jasła do domu w Jareniówce.

– Ciało zabrali na posterunek MO i nie chcieli wydać rodzinie. Tylko dzięki odważnej postawie bratowej Heleny udało się go pochować po chrześcijańsku na Starym Cmentarzu w Jaśle. Pomnik na grobie postawili koledzy z Armii Krajowej. – przypomniał starosta.

Adam Pawluś zaznaczył, że wspominając dzisiaj postać Władysława Rosoła społeczność jasielska pragnie oddać hołd wszystkim „Żołnierzom Wyklętym”, którzy „zapłacili najwyższą cenę za wolność naszej Ojczyzny”.

Odczytano apel pamięci, a następnie pod pomnikiem złożono wiązanki kwiatów.

Wśród uczestników spotkania byli przedstawiciele polskiego parlamentu, władz samorządowych szczebla wojewódzkiego, powiatowego i miejskiego, rodziny „Żołnierzy Wyklętych”, harcerze, członkowie organizacji „Strzelec”, kombatanci, działacze „Solidarności”, dyrektorzy i kierownicy jednostek organizacyjnych powiatu jasielskiego, dyrektorzy szkół ponadpodstawowych, przedstawiciele lokalnych firm, instytucji i organizacji pozarządowych, służby mundurowe (Policja, Państwowa Straż Pożarna, Straż Miejska, Służba Więzienna, Wojskowa Komenda Uzupełnień), poczty sztandarowe, a także mieszkańcy regionu.

Z okazji święta, w auli Zespołu Szkół nr 4, odbyła się prelekcja wygłoszona przez przedstawiciela rzeszowskiego oddziału Instytutu Pamięci Narodowej oraz część artystyczna. O godzinie osiemnastej w Kościele Farnym zostanie odprawiona msza święta w intencji Ojczyzny i Żołnierzy Wyklętych.

W hołdzie „Żołnierzom Wyklętym” 2020

(dapa)
d.palar@terazjaslo.pl