Raport o stanie miasta Jasła w 2018 roku

Po raz pierwszy w historii Jasła zostało sporządzone opracowanie zawierające kompleksowe informacje na temat polityki społecznej miasta oraz zadań realizowanych przez burmistrza i podległe mu jednostki organizacyjne. To swoistego rodzaju kompendium wiedzy, którego przygotowanie wymusiły na lokalnych władzach znowelizowane przepisy ustawy o samorządzie gminnym, zawiera 160 stron i zostało podzielone na działy tematyczne odzwierciedlające główne gałęzie życia społecznego tak, aby w jasny i przejrzysty sposób przedstawić mieszkańcom sytuację miasta za ubiegły rok.

Obowiązek sporządzenia „Raportu o stanie miasta” wynika ze znowelizowanych przepisów ustawy o samorządzie gminnym. Po raz pierwszy jednostki samorządu terytorialnego wszystkich szczebli zostały zobligowane do przygotowania pisemnego opracowania informacji podsumowującej działalność samorządu za 2018 rok. Dokument, przygotowany przez miasto Jasło, odzwierciedla nałożone przez ustawodawcę wymogi formalne i zawiera dane dotyczące realizacji zadań określonych w art. 30 ust. 2 ustawy o samorządzie gminnym, realizację zadań w sferze władztwa i zarządzania, realizację polityk, programów i strategii, realizację zadań własnych określonych w art. 7 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym oraz realizację budżetu obywatelskiego.

W raporcie umieszczono również skierowane do Czytelnika słowo wstępne burmistrza, z którego dowiadujemy się, że „głównym celem tego opracowania jest obiektywne przedstawienie informacji oraz danych pozyskanych i opracowanych na potrzeby tego dokumentu. Raport zawiera dane pozwalające ocenić i przeanalizować zmiany zachodzące na przestrzeni ostatnich lat, z naciskiem na szczegółową analizę 2018 roku.”

Dokument został sporządzony na 160 stronach. W poszczególnych rozdziałach i podrozdziałach zawarto podstawowe informacje dotyczące sytuacji miasta w zakresie: kształtowania ładu przestrzennego, gospodarki i infrastruktury komunalnej i sfery społecznej. Umieszczono również w formie tabelarycznej wykaz wszystkich uchwał Rady Miejskiej podjętych w okresie od 1 stycznia do 31 grudnia 2018 roku według następującej chronologii: numer uchwały, uchwała w sprawie, data podjęcia, sposób realizacji.

„Raport” powstał w oparciu o obowiązujące w naszym mieście programy i strategie – w sumie aż siedemnaście różnego rodzaju dokumentów. Wiodącymi są:

• Strategia Rozwoju Miasta Jasła na lata 2007-2020′
• Zintegrowana Strategia Świadczenia Usług Publicznych dla Jasielskiego Obszaru Funkcjonalnego na lata 2014-2020′
• Strategia Wizerunkowa Miasta Jasła na lata 2013-2018,
• Gminny Program Rewitalizacji dla Jasła na lata 2014-2020, w miejsce którego został wprowadzony Lokalny Program Rewitalizacji dla Jasła na lata 2014-2023,
• Strategia Rozwiązywania Problemów Społecznych dla Miasta Jasła na lata 2013-2018,
• Gminny Program Wspierania Rodzin dla Miasta Jasła na lata 2018-2020,
• Program Aktywności Lokalnej Miasta Jasła dla Seniorów na lata 2016-2020,
• Miejski Program Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie i Ochrony Ofiar Przemocy w Rodzinie dla Miasta Jasła na lata 2016-2020,
• Program Osłonowy dotyczący udzielania pomocy w formie posiłku dzieciom i uczniom na wniosek dyrektora przedszkola lub szkoły na terenie Jasła na lata 2014-2020,
• Miejski Program Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych oraz Przeciwdziałania Narkomanii na 2018 rok,
• Roczny Program Współpracy Miasta Jasła z Organizacjami Pozarządowymi oraz Podmiotami wymienionymi w art. 3 ust. 3 ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 roku o działalności pożytku publicznego i wolontariacie na 2018 rok,
• Plan Gospodarki Niskoemisyjnej dla Miasta Jasła na lata 2015-2020,
• Wieloletni Plan Rozwoju i Modernizacji Urządzeń Wodociągowych i Urządzeń Kanalizacyjnych będących w zarządzaniu MPGK sp. z o.o. w Jaśle na lata 2018-2020,
• Program Opieki nad Zwierzętami Bezdomnymi oraz Zapobieganie Bezdomności Zwierząt na terenie Miasta Jasła w 2018 roku,
• Program polityki zdrowotnej na lata 2017-2019 obejmujący szczepienia przeciwko grypie dla osób z grupy podwyższonego ryzyka powyżej 60. roku życia,
• Lokalny program wspierania edukacji uzdolnionych dzieci i młodzieży w mieście Jaśle.

W podpunktach poniżej zostały przedstawione główne kierunki działalności naszego miasta w 2018 roku opatrzone komentarzem burmistrza Ryszarda Pabiana udzielonym podczas poniedziałkowej (24.06) sesji Rady Miejskiej Jasła:

• Uzbrojenie strefy przemysłowej Warzyce
  – Do 2017 roku miasto zainwestowało w rozbudowę i budowę infrastruktury blisko 16 milionów złotych, a w roku 2018 wykonano kolejne inwestycje: budowę drogi łączącej ulicę Produkcyjną z Fabryczną (3,8 miliona złotych) i wykonanie zjazdu do zakładu Grupy Nowy Styl (730 tysięcy złotych). Poza tym opracowywano dokumentację projektową drogi zbiorczej 5KDZ, która przyłączy dotychczas wykonany układ komunikacyjny do ulicy Piłsudskiego (około 145 tysięcy złotych).
• Uzbrojenie strefy przemysłowej Gamrat
  – Przygotowano dokumentację techniczną do budowy drogi poprawiającej komunikację działających w strefie firm za około 50 tysięcy złotych, przy czym wykonanie tej drogi planowane jest w 2019 roku. Jej szacowany koszt to około 1,5 miliona złotych. Miasto zabezpieczyło środki na wykonanie dokumentacji technicznej budowy nowej drogi wraz z mostem na rzece Wisłoce. To też przyłączenie do strefy gamrackiej. Szacowany koszt to około 32,5 miliona złotych. Został złożony wniosek o dofinansowanie w ramach rządowego programu uzupełniania regionalnej infrastruktury drogowej „Mosty dla regionów”.
• Promocja gospodarcza i proinwestycyjna
  – Odpowiadając na potrzeby inwestorów, a także stwarzając odpowiednie warunki do inwestowania miasto wielokrotnie zmieniało studium uwarunkowań, a także zmieniało plany zagospodarowania przestrzennego. Na tę chwilę plany te obejmują 1575,5 ha, co stanowi 43,5% powierzchni miasta. W roku ubiegłym rozpoczęto budowę Inkubatora Przedsiębiorczości. Przygotowano wniosek i złożono o dofinansowanie, przy czym rozstrzygnięcie zapadło już w roku 2019. Wartość projektu to 1,6 miliona złotych, dofinansowanie 900 tysięcy złotych. Został złożony również wniosek na wykonanie Centrum Techniki, Kultury i Przedsiębiorczości. W roku ubiegłym było to przygotowanie projektu i właśnie wniosku o dofinansowanie. Wartość tego projektu od strony przygotowania dokumentacyjnego to około 600 tysięcy złotych. Wartość wszystkich działań, które obejmują te prace, to ponad 16 milionów złotych. W tej chwili wiemy już, że otrzymaliśmy dofinansowanie. Jutro będziemy podpisywać umowę na realizację. Wykonano również dokumentację na zagospodarowanie Placu Inwalidów Wojennych. Projekt i wniosek o dofinansowanie były przygotowywane i składane w roku 2018. Projekt jest na liście rezerwowej.
• Układ komunikacyjny
  – Już od kilku lat staramy się wykonać nowe połączenie drogowe z osiedlem Gądki. Tutaj przystąpiliśmy do opracowania projektu. Taki projekt został zakończony w 2018 roku i złożony do pozwolenia na budowę. Kwota 8,3 miliona złotych to szacowana wartość tego zadania. W tej chwili na terenie miasta realizowane są dwa odcinki dróg wojewódzkich, przy czym jeden jest już w trakcie. To odcinek łączący drogę krajową nr 28 z drogą krajową nr 73 tzw. „KG2”. Jej wartość to około 25 milionów złotych, przy czym miasto Jasło dofinansowuje realizację tego działania w kwocie 4,2 miliona złotych. Zakończenie robót planowane jest w tym roku. W trakcie postępowania przetargowego jest połączenie ronda przy ulicy Floriańskiej z rondem przy ulicy Wojska Polskiego. Tutaj wkład miasta to 4,2 miliona złotych. Przystąpiliśmy również do wykonania ścieżek rowerowych na terenie miasta. Część z nich realizowana jest w ramach projektu rewitalizacyjnego, reszta to nasze zadanie. Tutaj mamy odcinek łączący Miejski Ośrodek Sportu i Rekreacji do ulicy Słowackiego. To 1,1 miliona złotych. Pozostałe odcinki w ramach programu rewitalizacji to prawie 1,5 miliona złotych.
• Ochrona środowiska
  – Przygotowano i złożono wniosek w ramach odnawialnych źródeł energii na terenie miasta Jasła na kolejne instalacje fotowoltaiczne. Wartość to około 1 mln złotych, dofinansowanie 670 tysięcy złotych. To głównie nasze obiekty takie jak Jasielski Dom Kultury, Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej czy obiekty oświatowe. W tej chwili trwa realizacja tego projektu. Również uzyskaliśmy dofinansowanie w projekcie, który został złożony we współpracy ze Związkiem Gmin Dorzecza Wisłoki na wymianę źródeł ciepła. Tutaj głównym działaniem jest wymiana źródeł ogrzewania, przyłączenie jedenastu budynków wielorodzinnych do sieci miejskiej. Wartość projektu około 8,6 mln złotych przy dofinansowaniu 6,6 mln złotych. Inne działania w tym zakresie to modernizacja i rozbudowa PSZOK przy ulicy Żniwnej. To bardzo ważne zadanie mające na celu przede wszystkim uzyskanie właściwego poziomu recyklingu. Tutaj też został złożony wniosek o dofinansowanie. W tej chwili już wiemy, że takie dofinansowanie miastu zostało przyznane. Wartość to 8,2 mln złotych, dofinansowanie 5,6 mln złotych. Wszystkie nieruchomości na terenie miasta są objęte systemem gospodarowania odpadami komunalnymi. Łącznie odebrano 12 tysięcy ton odpadów. Przy czym koszt tych działań to około 7 mln złotych. Tutaj należy zwrócić uwagę, że ilość odpadów w ostatnim okresie znacząco wzrasta, co stanowi problem. Problem nie tylko naszego miasta, bo jest to generalnie zaobserwowany problem we wszystkich gminach nie tylko powiatu jasielskiego, ale i województwa. Pojawiają się utrudnienia związane z zagospodarowaniem odpadów. Wydawałoby się, że najłatwiej teraz zagospodarowywać odpady zmieszane. A największy problem jest z frakcją palną i tymi odpadami zebranymi selektywnie. Jeszcze jedno dofinansowanie, które zostało przyznane dla miasta, a konkretnie dla Miejskiego Przedsiębiorstwa Gospodarki Komunalnej na budowę niezależnej instalacji układu kogeneracyjnego. Wartość tej inwestycji to ponad 14 milionów złotych. W praktyce w prawie połowie sfinansowana będzie ze środków Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska.
• Oświata i edukacja
  – To jedno z ważniejszych działań realizowanych przez miasto. W roku szkolnym 2017/2018 na terenie miasta Jasła funkcjonowało jedenaście przedszkoli miejskich, w których zajęciach uczestniczyło ponad 1,1 tysiąca wychowanków. To także dziewięć szkół podstawowych i blisko 3,5 tysiąca uczniów, sześć placówek prowadzonych przez podmioty niepubliczne. W placówkach miejskich zatrudnionych było 439 nauczycieli i 211 pracowników obsługi. Natomiast budżet wygląda w ten sposób, że w 2018 roku ponad 51 milionów kosztowało nas to zadanie.
• Pomoc społeczna
  – Od 2018 roku Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej funkcjonuje w nowej siedzibie przy ulicy Szkolnej. Ale to nie tylko nowy obiekt dla administracji tego ośrodka. To także uruchomienie nowych działań takich jak Dzienny Dom Pomocy dla Osób Starszych powyżej 60. roku życia, to także Klub Integracji Społecznej oraz Sekcja do spraw Wolontariatu. MOPS w Jaśle na realizację tych zadań wydatkował prawie 46,5 mln złotych, przy czym 37,5 mln złotych to budżet państwa, 8,2 mln złotych to budżet miasta, 870 tysięcy złotych to środki Europejskiego Funduszu Społecznego, a w ogóle wydatki na tą sferę to ponad 30% środków budżetu miasta Jasła. Ośrodek udziela nie tylko wsparcia w formie wypłaty świadczeń pieniężnych, ale również podejmuje szereg działań zmierzających do aktywizacji osób zagrożonych wyłączeniem społecznym. Należy wspomnieć jeszcze o jednej działalności, która została utworzona w roku 2018. To Środowiskowy Dom Samopomocy. Jest ośrodkiem wsparcia dziennego pobytu przez pięć dni w tygodniu po osiem godzin dziennie i przeznaczony jest dla osób dorosłych z zaburzeniami psychicznymi i niepełnosprawnością intelektualną. W 2018 roku z usług tego ośrodka skorzystało 26 uczestników. Na koniec 2018 roku były to 22 osoby. Te działania spotkały się z ogromnym uznaniem. Kiedy widzimy różnice jak te osoby zachowywały się w dzień przyjścia i potem po kilku miesiącach pobytu w tym ośrodku to postęp jest niesamowity. Osoby wycofane, które gdzieś z narzuconym kapturem na głowę siadały w kącie, po tych kilku miesiącach pobytu są naprawdę osobami kontaktowymi, które biorą udział w przedstawieniach, które ten ośrodek przygotowuje.
• Współpraca z organizacjami pozarządowymi
  – W 2018 roku na te zadania przekazano prawie 3,4 miliona złotych, w tym 58 przedsięwzięć realizowanych przez 40 organizacji pożytku publicznego. W tym jest również prowadzenie schroniska dla bezdomnych, kuchni dla ubogich czy działalność na rzecz osób starszych, samotnych i niepełnosprawnych.
• Budżet obywatelski
  – W 2018 roku po raz pierwszy wprowadziliśmy do realizacji budżet obywatelski. Uchwała w tym zakresie została przyjęta 26 lipca. Ustalono, że kwota przeznaczona na ten cel będzie wynosić 300 tysięcy złotych. Propozycje może składać każdy mieszkaniec Jasła, który ukończył 13 lat, a projekt uzyskał poparcie 25 mieszkańców. Zadania zgłaszane do budżetu obywatelskiego w 2018 roku miały być realizowane w roku 2019.

„Raport” stanowi pewnego rodzaju novum dla samorządów. Mimo tego, władze miasta postanowiły powierzyć opracowanie przedmiotowego dokumentu pracownikom merytorycznym poszczególnych wydziałów Urzędu Miasta oraz jednostek organizacyjnych miasta Jasła, nie generując przy tym dodatkowych wydatków z własnego budżetu. Dane zawarte w opracowaniu pochodzą z własnych źródeł.

Głównymi odbiorcami „Raportu” są radni Rady Miejskiej Jasła, którzy w świetle obowiązujących przepisów rozpatrują go podczas sesji, na której udzielane jest burmistrzowi absolutorium z tytułu wykonania budżetu za poprzedni rok.

W trakcie tejże sesji została przeprowadzona debata nad raportem. Swoje uwagi nakreślił radny Krzysztof Czeluśniak. Wytknął on włodarzom miasta, że nie zaprosiły do niej zainteresowanych mieszkańców, a – w jego ocenie – sam dokument zawiera wiele niedociągnięć technicznych.

Burmistrz wyjaśnił mu, że przedłożony „Raport” w pełni odzwierciedla zapisy ustawowe, a nawet wykracza poza przyjęte ramy. – Dla mnie ta forma, która została przedstawiona uważam, że jest przejrzysta. Zawiera wiele odwołań, gdzie można znaleźć szczegółowe informacje. Natomiast przepisanie wszystkiego to kopiuj-wklej, a tak właśnie by to wyglądało, gdybyśmy chcieli wszystkie te informacje w tym raporcie zawrzeć. Jest możliwość dostępu do danych, które zamieszają nasze spółki na swoich stronach i BIP-ach. To jest ich obowiązek, aby tego typu dane zostały przedstawione. Również w Krajowym Rejestrze Sądowym są dane dotyczące składów osobowych wszystkich Rad Nadzorczych i Zarządów spółek. Także dostępność tych informacji jest. Tak, jak powiedziałem, możemy dyskutować co to jest przejrzyste. Ponadto należy zwrócić uwagę na jedną rzecz. Raport ma zawierać wszystkie dane dotyczące działań burmistrza. Ja uważam, że forma w jakiej został raport przygotowany, właśnie temu celowi i tym zasadom odpowiada. – wyjaśnił.

Wypowiedź uzupełnił sekretarz miasta Paweł Rzońca, który wyjaśnił, że „Raport” został opracowany własnymi siłami i środkami samorządu.

– Byliśmy jedną z pierwszych gmin w Polsce, która taki raport przygotowała własnymi siłami. Powinna to być esencja działań burmistrza, a i tak zawiera 160 stron. Przypomnę, że art. 28aa ustawy o samorządzie gminnym wskazuje, że raport ma obejmować podsumowanie działalności burmistrza w danym roku, a zawierać ma on w szczególności realizację polityk, strategii i programów oraz uchwał Rady Miejskiej i budżetu obywatelskiego. Jest to kolejne narzędzie spojrzenia na działalność burmistrza w kontekście Rady Miejskiej tak, aby Rada Miejska podejmując przez cały rok różne decyzje w formie uchwał miała zestawienie wszystkich działań, które później burmistrz realizował. To, co się pojawiło więcej, to jest nasz pomysł na raport. – wytłumaczył.

Włączając się do dyskusji radny Andrzej Czernecki stwierdził, że: – Wszyscy jesteśmy świadomi tego, że jest to pierwszy tego rodzaju dokument, który trafia do Rady. W tej chwili nie ma lepszych czy gorszych praktyk. Wszyscy robią to po raz pierwszy. Myślę, że otwartość ze strony władz miasta powinna skłaniać do takich konkluzji, że uwzględnimy różnego rodzaju sugestie, które się pojawiają w tej chwili.

Władze miasta przyjęły uwagi radnych i zadeklarowały, że uwzględnią ich propozycje i wnioski przy opracowywaniu „Raportu o stanie miasta za 2019 rok”.

Rada Miejska Jasła, po przeprowadzeniu debaty nad raportem o stanie gminy za 2018, udzieliła burmistrzowi miasta wotum zaufania stosunkiem głosów 19 za i 1 przeciw (Krzysztof Czeluśniak).

Na tym samym posiedzeniu radni rozpatrzyli i zatwierdzili sprawozdanie z wykonania budżetu oraz sprawozdanie finansowe miasta Jasła za rok 2018, co dało podstawę do udzielenia burmistrzowi Ryszardowi Pabianowi absolutorium.

Ten podziękował radnym za udzielone zaufanie. – Szanowni państwo radni, chciałem serdecznie podziękować za udzielone wotum zaufania, za przyjęcie sprawozdania finansowego i udzielenie absolutorium. Rzeczywiście to był pierwszy raport o stanie miasta. Przyjmujemy te uwagi i będziemy się starali, aby to sprawozdanie odzwierciedlało to, co jest w zadaniach burmistrza i być może poszerzymy je o inne dane. Ale myślę, że być może na komisjach przedyskutujemy ten temat, co państwa by interesowało, jakie macie uwagi ze strony mieszkańców. Ten raport będzie zawieszony na naszej stronie. Kiedy wszyscy będą mogli się na spokojnie z nim zapoznać to być może wtedy pojawią się jakieś uwagi co do raportu. Dziękuję państwu za zrozumienie moich wyjaśnień, bo mnie też nie zadowala pozostanie takich środków jako niewykorzystanych, aczkolwiek one nie przepadają. One służą temu, aby dalej realizować te zadania, które są w mieście konieczne. Myślę, że wspólnie będziemy wybierać te najistotniejsze, na ile nam te finanse pozwolą. Myślę, że dalej będziemy robić wszystko, aby w tym mieście powstawały te najistotniejsze inwestycje.

Podstawowe informacje na temat realizacji budżetu miasta Jasła za 2018 rok:

• budżet miasta Jasła na 2018 rok został uchwalony przez Radę Miejską Jasła uchwałą z dnia 29 grudnia 2017 roku.
• do budżetu zostały naniesione zalecenia zawarte w uchwale z dnia 14 grudnia 2017 roku składu orzekającego Regionalnej Izby Obrachunkowej w Rzeszowie w sprawie zaopiniowania projektu uchwały budżetowej miasta Jasła na rok 2018.
• w ciągu roku budżetowego pod obrady sesji Rady Miejskiej Jasła wniesiono siedemnaście projektów uchwał w sprawie zmiany uchwały budżetowej na 2018 rok – wszystkie zostały uchwalone.
• Burmistrz wydał w ciągu roku budżetowego 41 zarządzeń w sprawie zmiany budżetu.
• Plan dochodów w ciągu 2018 roku zwiększono o ponad 9 mln złotych do kwoty 154,1 mln złotych.
• Plan wydatków został zwiększony o ponad 18,6 miliona złotych do kwoty 167,9 mln złotych.
• Plan przychodów wzrósł o ponad 9 mln złotych do kwoty 17,3 mln złotych.
• Plan rozchodów zmniejszył się o 505 tysięcy złotych do kwoty 3,5 mln złotych.
• Zadłużenie miasta na koniec 2018 roku wyniosło 16,5 mln złotych (10,32% w stosunku do dochodów).
• Wolne środki na dzień 31 grudnia 2018 roku wyniosły 27,6 mln złotych.
• Najważniejsze zadania inwestycyjne pokrywają się z informacjami zawartymi w „Raporcie o stanie miasta za 2018 rok”.

Damian Palar
d.palar@terazjaslo.pl