Mali jaślanie w świecie nauki

Fascynujące eksperymenty, zaskakujące naukowe odkrycia, dużo wiedzy i dobrej zabawy – tak minął czas najmłodszym jaślanom podczas zajęć w pierwszym semestrze tegorocznej edycji Jasielskiego Uniwersytetu Dziecięcego. W tym roku merytoryczny program Juniwersytetu przygotowała Miejska Biblioteka Publiczna w Jaśle.

Rok akademicki 2017/2018 rozpoczęliśmy od uroczystej inauguracji, podczas której mali jaślanie zostali przyjęci w poczet żaków, odebrali indeksy i z niemałym wyruszeniem złożyli studenckie ślubowanie, że będą pilnie uczestniczyć w zajęciach i z zapałem zdobywać wiedzę.

Przygodę z światem nauki zapoczątkował wykład „Lodowe eksperymenty”. Studenci Juniwersytetu poznali właściwości substancji nazywanej suchym lodem, przestudiowali jak ta materia zachowuje się w połączeniu z różnokolorowymi odczynnikami, nakarmili nią pianowego potwora i dowiedzieli się czym jest sublimacja.
Na zajęciach „Elektronika dla smyka” zajmowaliśmy się zagadnieniem przepływu prądu. Dzieci nauczyły się, że między innymi metal, grafit i woda są świetnymi przewodnikami, a papier, drewno czy plastik to bardzo dobre izolatory. Z pomocą zestawów MaKey MaKey podłączając do komputerów owoce i warzywa odkryli, że można z nich wydobywać dźwięki. Po kilku minutach prób w sali zabrzmiały owocowo-warzywne symfonie. Mali żacy zmierzyli się również z trudniejszym zadaniem i spróbowali wydostać z zawiłego labiryntu sympatycznego kotka. Kierowali go do wyjścia, używając bananów zamiast klawiszy klawiatury.

Na spotkaniu „Aparat do znikania zdjęć” chłopcy i dziewczynki zgłębiali tajniki fotografii. Zobaczyli jak powstają fluorescencyjne obrazy świecące w ciemności, poznali zjawisko powidoku i przyjrzeli się jak z użyciem kawałka folii „zainstalować” na oknie camera obscura, czyli urządzenie będące pierwowzorem aparatu fotograficznego. Nie używając aparatu każdy z uczestników wykonał własną fotografię.  Potrzebny był do tego jedynie papier fotograficzny, kilka drobiazgów, jak sznurki czy klucze, elementy wycięte z czarnego papieru oraz światło słoneczne.

W trakcie wykładu „Czy zmysły można oszukać” mali adepci wiedzy niejednokrotnie przekonali się, że nasze zmysły łatwo ulegają iluzjom. Ujrzeli jak różnokolorowe koło podczas ruchu przybiera białą barwę i co sprawia że czerwono-niebieskie okulary pokazują nam świat w trójwymiarze. Przetestowali czy wzrok i węch pomagają rozpoznać smaki oraz czy łatwo jest równocześnie ruszać ręką i noga w różnych kierunkach. Zbadali czy każde uszy słyszą to samo i jak to możliwe, że możemy odczuwać ból w kończynach, których nie mamy.

Na warsztatach „Kreacja – Tolerancja” mali pasjonaci nauki poszukali odpowiedzi na pytanie: Czym jest Tolerancja? Podczas lektury typograficznej książki „Takie coś” Anny Kaszuby-Dębskiej, która powstała na podstawie wiersza Edwarda Lear pod tym samym tytułem, przenieśli się do kraju Dżolibolibo i wspólnie z bohaterem Takie Coś przemierzali królestwa ssaków, ptaków, ryb i owadów. Morał tej historii pokazał dzieciom, że czasem boimy się tego co jest inne i czego nie znamy, ale to właśnie na akceptacji odmienności i szacunku do innych polega tolerancja.

W pierwszym semestrze zajęcia dla dzieci prowadzili: Uniwersytet Rozwoju z Chorzowie, Mariola Drosd z Galerii Książki w Oświęcimiu, Paweł Kula z Akademii Sztuki w Szczecinie, Anna Kaszuba-Dębska. prof. dr hab. inż. Tomasz Więcek i mgr Magdalena Kulig z Politechniki Rzeszowskiej i Koła Naukowego Foton, reprezentujący Fundację Wspierania Edukacji przy Stowarzyszeniu Dolina Lotnicza realizującą projekt Politechnika Dziecięca. Podczas wszystkich spotkań prowadzących zajęcia wspierali wolontariusze.

Jasielski Uniwersytet Dziecięcy to edukacyjny projekt realizowany przez Miasto Jasło w ramach Programu „Postaw na rodzinę”. Projekt współfinansowany jest ze środków Miejskiego Programu Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych w ramach programu „Postaw na rodzinę”.

(MBP w Jaśle)