Utwory wybrane Wojciecha Breowicza

Zespół Cyfrowego Archiwum Tradycji Lokalnej przy Gminnej Bibliotece Publicznej w Jaśle z/s w Szebniach opracował i wydał zbiór rękopisów Wojciecha Breowicza.

Publikacja ukazała się w 50 rocznicę śmierci poety, pisarza, działacza polonijnego, nauczyciela i wychowawcy. Urodził się 16 stycznia 1902 roku w Osobnicy, w gminie Jasło. Zadebiutował w 1920 roku wierszem „Do młodzieży” opublikowanym w czasopiśmie „Młoda Polska”. Autor wierszy wydanych w tomiku poetyckim „Echa wiejskie” (1928). Współtwórca Związku Literatów Ludowych oraz pisma „Wieś i jej pieśń”. 31 października 1933 roku, w poszukiwaniu pracy, wyjechał z dziećmi i żoną Heleną do Brazylii. Przed wyjazdem na emigrację mieszkał w domu rodzinnym żony w Krościenku Niżnym. Przez wiele lat pracował jako nauczyciel w szkółce, wśród kolonii, w dorzeczu Ivai. Jako działacz polonijny publikował polską literaturę ludową z wypisami (Kurytyba 1934). W czasie II wojny światowej był prezesem Związku Ochotników Polskich z Ameryki Południowej, a od 1944 walczył w Polskich Siłach Zbrojnych na Zachodzie. Działacz ruchu ludowego w dwudziestoleciu międzywojennym związany z Wincentym Witosem.

Zmarł 24 stycznia 1966 roku w Kurytybie, w Brazylii.

Motywem wierszy, korespondencji, wspomnień i artykułów Wojciecha Breowicza są przede wszystkim kwestie związane z życiem emigranta. Jego literackim poczynaniom patronowali i niejednokrotnie o nich pisali wybitni profesorowie oraz badacze i krytycy literatury ludowej w osobach m. in. Franciszka Bujaka, Stanisława Pigonia oraz Karola Ludwika Konińskiego.

Publikacja pt. „Utwory wybrane” zgromadziła dzieła dotychczas niepublikowane, a zebrane i opisane przez autora w 1919 r. „Przyśpiewki i recytacje weselne w Osobnicy z początku XX wieku”, „Echa wiejskie” poezja, „Z prochu ziemi” pieśni zebrane do 1935 r. oraz opowiadanie „Łazarzu wstań”. Rękopisy przekazane do naszej biblioteki przez rodzinę poety w całości opracowane i przygotowane do druku przez dyrektora i pracowników biblioteki w Szebniach i jej filii w Osobnicy, Trzcinicy i Warzycach.

Zachęcając naszych czytelników do lektury publikujemy fragment przyśpiewek ludowych z Osobnicy z 1919 roku:

„Druhny: Zabierz się swaszczusiu z nami,
Bośmy po Cię przyjechali
Ładnymi konikami,
Malowanemi kółkami –
Ubieraj się, swaszczusiu, ubieraj,
Zielony gorsecik odziewaj,
Zieloną chusteczkę, srebrny pas,
Ubieraj się nasza swaszczuś, bo już czas!
/U swaszki – starościny/
My u swojej swaszki
Dostąpili łaski:
Po białym kołaczu
I gorzałki z flaszki…
A nasza swaszczusia
Cztery konie chowa –
Białego kasztana
Dla Jaśka ułana…”

(Zespół CATL przy GBP w Jaśle z/s w Szebniach)