W MalGalerii: prace czeskiego artysty Andreja NÉMETHA

W MalGalerii w Jaśle została otwarta (05.06) nowa wystawa rzeźbiarza, malarza, grafika, ceramika, projektanta: Andrej NÉMETH Endre. Urodzony na Węgrzech 25.10.1942 w Nowych Zamkach (obecnie Słowacja), teraz mieszka w Kutná Hora (Czechy). Ukończył Wyższą Szkołę Artystyczną w Bratysławie.

Andrei Németh ma dusze rzeźbiarza, naturę eksperymentatora i serce inicjatora zbliżania ludzi i formy. To unikalne połączenie tworzy idealną podstawę dla artystów, którzy piszą historię. Rzeźby Németha poruszają wiele problemów, często wyrażają podstawowe formy ludzkiego życia i odkrywania głębokich, często duchowych zakamarków ludzkiej psychiki. 

Jego rzeźby są dla nas natchnieniem. Szkło, kamień, drewno, metal, ceramika – we wszystkich tych materiałach umie znaleźć tą jedyną niepowtarzalną siłę, i potrafi je wykorzystać do swoich artystycznych celów. W Jego pracach kobiety przesiąknięte są wszystkimi atrybutami kobiecości a jednocześnie zadziwiają nas umiejętnym unikaniem banalnej seksualności, tak obecnej w naszej rzeczywistości. Dostrzegamy w aktach kobiet – człowieka którego się kocha a nie tylko pożąda. Rozmawia z nami poprzez swoje prace cichym szeptem a nie krzykiem.

Jego rzeźba „Ręce piaskowca” (temat zimnej wojny) była wystawiana między innymi na ważnej międzynarodowej wystawie w 2009 Riegersburgu w barokowym zamku w Austrii, gdzie Németh prezentował swoje prace razem z czołowymi przedstawicielami sztuki czeskiej, austriackiej i francuskiej (czeskich autorów reprezentowali: Mikuláš Medek, Jan Koblasa, George Šuhájek, Jiri Kolar, Kurt Gebauer …).

Od tego roku, jego prace są regularnie wystawiane w Riegersburgu, razem z czeskimi modernistami takimi jak: Charles Nepraš ,Vladimir Novak i Jaroslav Wozniak. Kraje w których Andre Németh wystawiał swoje prace to: Czechy, Austria, również we Włoszech, Polsce, Węgrzech, Japonii, Serbii, Słowacji i Ukrainie.

Praca artysty nie kończy się tylko na rzeźbie, eksperymentuje również w malarstwie, grafice, ceramice i obróbce szkła.

Emalia jest techniką trudną, którą ciągle poznajemy wśród członków grupy Plaja, ale też w Polsce bardzo mało znana i popularna. W pracach emalierskich Andreja widać rękę Profesora. Jego wiedzę na temat tej techniki widać nie tylko w efektach które uzyskuje, ale w lekkości jego prac. Posługuje się wieloma technikami emalierskimi między innymi techniką siedmiogrodzką, niezwykle czasochłonną, znaną od około 1000 lat, a wynalezioną na Węgrzech. Jego emalie skłaniają do refleksji na temat zmian we współczesnym świecie.

W ceramice artysta przekazuje subtelne pojęcia, które przywołują na myśl poetykę. Grafika wydaje się zaspokajać jego pragnienie nieustannego poszukiwania i odkrywania nowych form i tematów. Ponadto szkło jest przez Andreja traktowane innowacyjne. Jest inspirowane naturą i linią kobiecego ciała. Artysta rozwinął tą formę w niepowtarzalny sposób, poprzez ciągłe przesuwanie granic i poszukiwanie nowych możliwości, co znacznie przyczynia się do wizualnego postrzegania jego sztuki, która ma dobrze określone granice i oferuje kompleksowe ludzkie postrzeganie świata.
 
Andrei Németh brał udział nie tylko w międzynarodowych wystawach i sympozjach rzeźbiarskich, również sam organizuje sympozja i sprowadza artystów z całego świata do Republiki Czeskiej. Stwarza warunki do wzajemnej inspiracji i współpracy, bez względu na granice geograficzne. Świat wokół tego niezwykle wnikliwego artysty zmienia się szybko. Wszystkie zmiany cywilizacyjne Andre przenosi poprzez wrażliwe zapisy do swojej pracy, co świadczy o ponadczasowości jego dzieł. W ten sposób jego prace stały się świadectwem naszego czasu dla przyszłych pokoleń.

Andrej ciągle zaskakuje nas nietypowymi i niebanalnymi zachowaniami i niebanalnym podejściem do sztuki. Nasze wartości estetyki są przez artystę atakowane. Nie zawsze się z nim zgadzamy, ale dziękujemy mu za to, że zmusza nas do myślenia i naszego przewartościowania podejścia do życia i sztuki. Mamy nadzieje, że poprzez swoją twórczość, zmusi nas do innego patrzenia na rzeczywistość.

W swoich pracach przemawia do nas człowiek – artysta, a nie pozbawiona uczuć automatyczna maszyna …

Na wystawie w MalGalerii mogą Państwo zobaczyć i zakupić bardzo wiele jego prac rzeźbiarskich, malarskich, grafik i rzadko w Polsce spotykanych emalii artystycznych. Zapraszamy.

Bogdan Samborski
wykorzystano fragmenty tekstu: Iveta Kristek Pavlovičová, Ph.D. Instytutu Sztuki w Brnie