Tarnowiec: niezwykła wystawa poświęcona doktorowi Zygmuntowi Tokarskiemu

We wtorek (09.06) w Gminnej Bibliotece Publicznej w Tarnowcu otwarta została wystawa poświęcona wybitnemu i zasłużonemu człowiekowi – doktorowi Zygmuntowi Tokarskiemu. Otwarciu towarzyszyło spotkanie z osobami, których kiedyś leczył doktor z Jedlicza. W trakcie otwarcia wystawy wykorzystano materiały podarowane przez pana Marka Wiatra, wnuka dra Tokarskiego.

Oprócz zdjęć i dokumentów rodzinnych na wystawę udostępnił oryginalne narzędzia medyczne wraz z torbą lekarską oraz referat Czesława Nowaka z Muzeum Podkarpackiego w Krośnie i wspomnienia dra Władysława Tlałki, który pierwszą praktykę odbył pod kierunkiem Z. Tokarskiego. Spotkanie było poświęcone lekarskiej, społecznej i niepodległościowej działalności lekarza. Po przeczytaniu referatu Cz. Nowaka i wspomnień W. Tlałki przez dyrektora biblioteki, Wacława Kozdrója głos zabrał Marek Wiatr. Nakreślił krótko życiorys swojego dziadka Zygmunta i pradziadka Feliksa Tokarskiego oraz opowiedział kilka anegdot związanych z ich życiem. Uczestniczy spotkania, m.in. Stanisław Lawera z Tarnowca, Zofia Macek z Szebni oraz prof. A. Szałkowski, opowiedzieli swoje historie związane z wizytą w gabinecie u dra Tokarskiego. Opowieści wysłuchała również młodzież z Gimnazjum w Tarnowcu. Następnie wszyscy zebrani zeszli do biblioteki, gdzie zorganizowana została wystawa i tam patrząc na stare fotografie jeszcze raz przytaczali anegdoty i wspomnienia.

Wystawa będzie czynna do 30 czerwca w godz. otwarcia biblioteki.

Życiorys Zygmunta Tokarskiego:

Doktor Zygmunt Tokarski urodził się 30 lipca 1904 roku w Kołaczycach koło Jasła, gdzie jego ojciec Feliks pełnił funkcję lekarza miejskiego. Reskryptem z dnia 12 kwietnia 1905 r. Feliks Tokarski został mianowany lekarzem Okręgowym w Jedliczu i jeszcze w tym samym roku rodzina przeniosła się do Jedlicza na stałe. Feliks rozpoczął prywatną praktykę lekarską, prowadził aptekę, a następnie został lekarzem rafinerii nafty.

Do szkoły podstawowej Zygmunt Tokarski uczęszczał w Jedliczu. W 1915 roku rozpoczął edukację w Państwowym Gimnazjum w Jaśle, a następnie kontynuował ją w Prywatnym Gimnazjum O.O. Jezuitów w Chyrowie, które kończył w 1922 roku. Podtrzymując tradycje rodzinne rozpoczął studia na Wydziale Lekarskim Uniwersytetu Jagiellońskiego. Jeszcze w czasie pobytu w Krakowie poznał Adelę Ciepielowską, uczęszczającą wówczas do Prywatnego Seminarium Nauczycielskiego Sióstr Urszulanek. W 1929 roku ukończył studia i otrzymał dyplom lekarski. W tym też roku wziął ślub z Adelą Ciepielowską i jeszcze tego samego roku młodzi małżonkowie wyjechali do Katowic, gdzie Zygmunt Tokarski rozpoczął pracę na stanowisku lekarza asystenta w szpitalu Miejskim.

Zdobył tam powszechny szacunek i uznanie, co odzwierciedliła opinia ówczesnego dyr. Szpitala dra Maksymiliana Wilimowskiego, który tak pisał: “Dr Tokarski wszystkie powierzone funkcje spełniał sumiennie ku zadowoleniu swoich przełożonych, jako też dla dobra chorych, w stosunku do których występował z należytym taktem, umiejąc sobie zdobyć zaufanie i ich wdzięczność”.

Ulegając presji rodziny, a zwłaszcza ojca Feliksa, wrócił w 1932 roku w rodzinne strony i rozpoczął praktykę lekarską w Ubezpieczalni Społecznej oraz w Przychodni Rafinerii Nafty w Jedliczu. Sprawował wówczas również szeroką opiekę medyczną wielu szkół na terenie gminy. Niósł pomoc potrzebującym w najdalszych miejscowościach, niekiedy nie przyjmując żadnego wynagrodzenia. Do jego obowiązków należało również odbieranie porodów. Dziesiątki dzieci urodziło się dzięki pomocy dra Tokarskiego i pomagającej mu Marii Pilatowej, położnej z Potoka. Wyjazdy do pacjentów odbywają się albo końmi, którymi często powoził Kacper Mróz z Męcinki, lub własnym samochodem. Ponieważ powroty były czasem późno w nocy lub nad ranem towarzyszył mu kierowca Stanisław Jamrozy.

W 1935 roku dr Zygmunt Tokarski rozpoczął budowę willi na działce kupionej od właścicielki dóbr w Jedliczu Zofii Stawiarskiej. W latach 1936 – 19369 pełnił funkcję wójta nie przestając leczyć swoich pacjentów.

W trakcie wojny nie przestaje być lekarzem. Przyjmuje pacjentów w swoim domu. Wyjeżdża do chorych z pobliskich miejscowości. Jest wzywany do opatrywania ran partyzantom. Ukrywał żydowskie dziecko pod nosem Niemców, a po wojnie opatrywał rannego Józefa Cieślę – “Topora”. Leczył i pomagał więźniom w obozie w Szebniach.

Po wojnie Zygmunt Tokarski nadal pracował jako lekarz przemysłowy i pełnił funkcję kierownika Ośrodka Zdrowia. Niezmiennie od trzydziestu lat funkcję pielęgniarki w gabinecie doktora pełniła pani Wera Krzanowska. W 1958 r. został już tylko lekarzem Przychodni Rafineryjnej, a jego zięć, lekarz pediatra Zbigniew Wiatr, podjął pracę w Ośrodku Zdrowia i został jego kierownikiem.

Przez wiele lat brał czynny udział w pracy Krośnieńskiego Towarzystwa Lekarskiego. Jego zasługi dla lecznictwa zostały docenione przez nadanie mu w 1956 roku Złotego Krzyża Zasługi.

Zmarł 7 maja 1963 roku w Jedliczu, a jego pogrzeb stał się prawdziwą manifestacją. W ostatniej drodze towarzyszyły mu setki mieszkańców Jedlicza i okolicznych miejscowości, koledzy lekarze i duchowieństwo.

Po śmierci główna ulica Jedlicza została nazwana imieniem dr Feliksa i Zygmunta Tokarskich. Dzięki staraniom Juliana Szmyda, Klub Honorowych Dawców Krwi przy rafinerii nafty w Jedliczu przyjął go za patrona.

Fot. rodzinne zbiory Marka Wiatra
Fot. z wystawy ze zbiorów GBP w Tarnowcu

(GBP w Tarnowcu)