Świadectwo tamtych czasów

19 kwietnia 2013 r. w Miejskiej Bibliotece Publicznej w Jaśle odbyła się promocja książki Kazimierza Poniatowskiego ”Moje wybory”.

Nie jest to książka wspomnieniowa, co nie znaczy, że nie ma w niej własnych przemyśleń i komentarza faktograficznego. Jednak autorowi najbardziej zależało na ocaleniu faktów, dokumentacji i notatek z ważnych wydarzeń okresu „Solidarności” w rejonie jasielskim. Materiał, który gromadził przez lata, uporządkowany w dziesięciu segregatorach, chroniony za wszelką cenę, doczekał się publikacji. Pomysł na jej wydanie narodził się pod wpływem rozmów z J. Polakiem i E. Jaworską, autorką książki „Solidarność jasielska 1980-1989”.

Swoją postawę ideową kształtował w domu rodzinnym na Podlasiu, a potem w Krakowie, gdzie jako student sprawował funkcję opiekuna roku. Wśród wielu ważnych dla siebie osób wymienił m. in. Mariana Matysika, radykalnego polonistę i działacza, wieloletniego dyrektora jasielskiej biblioteki, ks. dr Stanisława Marczaka, Kapelana „Solidarności”, wspomagającego struktury związkowe, oraz Wojciecha Kawę, aktywnego działacza „Solidarności”.

Według niego zaletą książki jest pokazanie historii lokalnej na tle wielkiej historii Polski, jak chociażby opisanie przez J. Urbana w „Trybunie Ludu”, patriotycznego kazania ks. St. Marczaka.

Daty istotne dla niego to rok 1980, kiedy wstąpił do NSZZ „Solidarność” i był współorganizatorem związku w Jaśle i regionie. W 1990 r. został przewodniczącym Miejskiej Komisji Wyborczej w Jaśle w wyborach samorządowych. W 1991 r. został senatorem, jako kandydat Komitetu Wyborczego Porozumienia Obywatelskiego Centrum.

Z podziwem wspomniał o swoich uczniach, którzy angażowali się w działania polityczne, nie bacząc na represje i sankcje prawne. Za przykład podał fakt obdarowania krzyżem przybyłych z wizytą uczniów ze ZSRR przez ówczesnego licealistę Pawła Steczkowskiego oraz proces Krystyny Osiki. Opowiedział też historię zatrzymania za posiadanie emblematu „nielegalnej organizacji”, za co został ukarany wysoką grzywną.

Działania podziemne jasielskiej „Solidarności” były bardzo konkretne: nadawanie audycji Radia „Solidarność”, kolportaż drugoobiegowej prasy, drukowanie ulotek, udział w pielgrzymkach, pomoc represjonowanym, przy znacznej pomocy Kościoła.

Tytuł książki jest dwuznaczny, mówi o moich wyborach ideowych, które stawiają człowieka po jakiejś stronie – powiedział K. Poniatowski. Dodał, że jeśli ma się możliwość bezpośredniego uczestnictwa w ważnych wydarzeniach, należy to czynić.

Obecna na sali Barbara Powroźnik, autorka wspomnień o Syberii przypomniała zebranym, jak sama nadawała audycje patriotyczne dla załogi „Gamratu”.

Dyrektor biblioteki Małgorzata Piekarska zwróciła się z apelem do zebranych, aby materiały z tamtych czasów, takie jak: ulotki, dokumenty, druki ulotne – przekazywali do biblioteki, co wzbogaci jej zbiór i znacznie poszerzy wiedzę o historii regionu. Zbiory te zostaną zeskanowane i będą dostępne ogółowi jaślan. Prosiła też by uczestnicy wydarzeń spisywali swoje wspomnienia, gdyż każdy komentarz jest żywym przekazem i stanowi świadectwo tamtych czasów.

Na zakończenie W. Kawa zadał autorowi pytanie czy było warto podejmować takie ryzyko? K. Poniatowski bez wahania odpowiedział, że tak.

W spotkaniu wzięło udział wielu uczestników wydarzeń opisanych w książce.

(MBP w Jaśle)