Tablica w holu I LO będzie przypominać o postaci pierwszego dyrektora Lasów Państwowych

„Uczniowi i wychowankowi jasielskiego gimnazjum. Wybitnemu leśnikowi, pierwszemu dyrektorowi naczelnemu Lasów Państwowych w przedwojennej Polsce i architektowi ich gospodarczego sukcesu” – napisano na tablicy pamiątkowej poświęconej Adamowi Loretowi, a ufundowanej przez podkarpackich leśników, którą w czwartek uroczyście odsłonięto w holu I Liceum Ogólnokształcącego im. króla Stanisława Leszczyńskiego w Jaśle.

Postać urodzonego w naszym mieście w 1884 roku zasłużonego leśnika przypomnieli organizatorzy okolicznościowej konferencji, której gospodarzem było w czwartek I Liceum Ogólnokształcące im. króla Stanisława Leszczyńskiego, przed wojną nazywane Gimnazjum, którego jednym z licznych wybitnych wychowanków był właśnie Adam Loret.

W trakcie spotkania z tematycznymi referatami wystąpili: kustosz Muzeum Regionalnego w Jaśle Mariusz Świątek – „Jasło w czasach Loreta – Loretowie w Jaśle”, mgr inż. Marek Marecki z Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych w Krośnie – „Lasy Państwowe w przedwojennej Polsce”, przewodniczący Zarządu Głównego Polskiego Towarzystwa Leśnego prof. dr hab. Andrzej Grzywacz – „Adam Loret – twórca Lasów Państwowych i architekt ich sukcesu gospodarczego”. Wyświetlono również film oparty na scenariuszu Jacka Frankowskiego – „Adam Loret – szkic do portretu”.

– Chcemy przypomnieć postać Adama Loreta, przedwojennego dyrektora Lasów Państwowych, który urodził się w Jaśle, tu chodził do szkoły. Chcemy, żeby Jaślanie o tym wiedzieli. Bardzo się cieszymy, że samorząd miasta podjął taką inicjatywę, zaprosił nas wręcz tutaj, że w tej szkole, w której Loret uczył się, możemy się spotkać, mówić o nim, przypominać jego sylwetkę, a jednocześnie ma to ważny wymiar integracyjny społeczności lokalnej i leśników z terenu Podkarpacia. – mówi Edward Marszałek, rzecznik prasowy Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych w Krośnie.

Jak podkreślił, osoba Adama Loreta jest wyjątkowa „dla współczesnych dziejów Polski, nie tylko leśnictwa”.

– Należał do tzw. pierwszej brygady gospodarczej Józefa Piłsudskiego i jest stawiany z jednym szeregu z Eugeniuszem Kwiatkowskim, bo właściwie stworzył z niczego bardzo dobre leśnictwo. W środku Europy, ze zlepka trzech zaborów zarządzanych w bardzo różny sposób zrobił jedną, bardzo ważną organizację, która przed wojną zdołała się samofinansować, dawała 30 procent drewna na odbudowę kraju, budowała tartaki. Nawet gorzelnie były własnością Lasów Państwowych. Z dzisiejszego punktu widzenia, był to jeden wielki kombinat albo wielka spółka, dająca po pierwsze materiał budowlany dla kraju, dająca pozaprodukcyjne pożytki. Wtedy narodziła się idea święta lasu obchodzonego pod egidą prezydenta RP. To wtedy narodziła się idea przysposobienia wojskowego leśników, w którym wzięło udział dziewięć tysięcy ludzi. To było dziewięć tysięcy ludzi wyszkolonych do walki z wrogiem. Przyniosłem tutaj przewodnik gajowego sprzed wojny, w którym jedna czwarta treści była poświęcona właśnie przysposobieniu wojskowemu. To była treść czysto militarna. To bardzo ważne biorąc pod uwagę to, co stało się w 1939 roku we wrześniu. – opowiada leśnik.

Kustosz Muzeum Regionalnego w Jaśle Mariusz Świątek: – Adam Loret urodził się w Jaśle. Świadczy o tym wpis do księgi parafialnej miejscowego kościoła. Również uczęszczał do pierwszych dwóch klas gimnazjum jasielskiego. Później prawdopodobnie wraz ze swoją rodziną opuścił miasto Jasło. Natomiast jego starszy brat jest absolwentem gimnazjum jasielskiego. Również jego ojciec przez kilka lat swojego życia związany był najpierw z budową linii kolejowej prowadzącej przez Jasło, a później przez sześć lat zajmował się jej utrzymaniem i konserwacją. Adam Loret w okresie międzywojennym podłożył podwaliny pod powstanie i funkcjonowanie Lasów Państwowych, a więc tej dziedziny gospodarki, która miała istotny wpływ na pozycję państwa polskiego. Zorganizował przedsiębiorstwo i na podstawie jego założeń to przedsiębiorstwo funkcjonuje praktycznie do dnia dzisiejszego, a więc ponad osiemdziesiąt lat.

Wybitna osobowość Adama Loreta została doceniona w postaci tablicy pamiątkowej, zamontowanej w holu „pierwszego” liceum. Na granitowej płycie umieszczono jego wizerunek oraz pamiątkową inskrypcję, która będzie przypominać kolejnym pokoleniom młodzieży o zasługach pierwszego dyrektora naczelnego Lasów Państwowych w przedwojennej Polsce.

Poświęcił ją ks. dr Jan Cebulak, kapelan krośnieńskich leśników.

– Adam Loret był uczniem naszego Gimnazjum przed wojną i dopiero niedawno dowiedzieliśmy się, że to jest tak wspaniała postać, zasłużona dla Lasów Państwowych jako pierwszy dyrektor, który stworzył struktury Lasów Państwowych w naszym kraju, które trwają do tej pory. My jesteśmy bardzo dumni, że to kolejna postać, która kończyła nasze liceum i rozsławia imię Jasła, i w tym wypadku też naszej szkoły. Potwierdza fakt, że mamy wielu znamienitych uczniów i absolwentów naszej szkoły, którzy wsławili się później w kraju w wielu dziedzinach. Z tego jesteśmy dumni. Myślę, że teraz ta postać będzie tematem zajęć wychowawczych dla młodzieży. Będziemy pokazywać film o jego działaniach, żeby młodzież utożsamiała się z historią tego liceum i czuła, że rzeczywiście chodzi do szkoły, która tylu wspaniałych absolwentów wypuściła. – powiedział Zbigniew Waszkiel, dyrektor I Liceum Ogólnokształcącego im. króla Stanisława Leszczyńskiego w Jaśle.

Dyrektor placówki edukacyjnej dorzuca: – Jesteśmy dumni z tego, że decyzja, aby ta tablica znalazła się w naszym liceum, zapadła. Hol szkoły posiada już tablice znakomitych uczniów naszego liceum i myślę, że to będzie część historyczna naszej szkoły, która będzie służyła jako wspaniała lekcja historii.

To bardzo ważna sprawa, że wśród znakomitych wychowanków tej szkoły znajdzie się również Adam Loret. Uważamy, że czas – rok przed dziewięćdziesięcioleciem Lasów Państwowych – oddać mu honor.
Edward Marszałek, rzecznik prasowy RDLP w Krośnie

Podczas konferencji mówiono także o idei wzniesienia pomnika Adama Loreta. Gotowy jest już projekt i jego odlew, jednak miejsce jego usadowienia nadal pozostaje kwestią otwartą. Pomysł podchwycił burmistrz Jasła.

– Bardzo się cieszę, że w ogóle doszło do tej konferencji i postać Adama Loreta została upamiętniona w formie tablicy w Gimnazjum, do którego uczęszczał i które pewnie w dużym stopniu kształtowało jego postać. Zasługi dyrektora Adama Loreta dla gospodarki leśnej w Polsce są nie do przecenienia i w tyle lat po jego śmierci wszyscy pracownicy Lasów Państwowych traktują go z ogromnym szacunkiem. Myślę, że jeżeli chodzi o tą postać i jego upamiętnienie w Polsce chociażby w postaci pomnika jest takim zdarzeniem, którego naszym obowiązkiem jest, by zaistniał jak najszybciej. Jasło jest otwarte na to, aby pomnik Adama Loreta znalazł się w miejscu jego urodzin i jednocześnie, żeby Jasło stało się tym miejscem, które leśnicy polscy będą mogli przypominać w czasie różnego rodzaju okoliczności. Nie rozważaliśmy precyzyjnie lokalizacji, natomiast wiem i ta konferencja mnie w tym utwierdziła, że Adam Loret jest człowiekiem takiego formatu, którego powinno się poprzez pomnik upamiętnić w miejscu, które jest godne i stosowne dla tego rodzaju postaci. – powiedział w rozmowie z portalem regionalnym terazJaslo.pl Andrzej Czernecki.

Samorządowiec zaznaczył również, że miasto będzie utrzymywało częstsze kontakty z leśnikami niż do tej pory. – Nikt nie ma wątpliwości, że Lasy Państwowe jako organizacja i las jako miejsce to jest coś niezwykle cennego, nie tylko przyrodniczo, ale także gospodarczo. Jest to bardzo poważny dział gospodarki. Dobrze się dzieje, pomimo tego, że Jasło nie ma tutaj siedziby nadleśnictwa, że przez postać dyrektora Adama Loreta będzie z tym leśnictwem związane. – dodał Czernecki.

Damian Palar
d.palar@terazjaslo.pl

BIOGRAM

Adam Loret urodził się w 1884 r. w Jaśle, gdzie jego ojciec Sydon Loret był urzędnikiem kolejowym. Uczęszczał do jasielskiego gimnazjum. Leśnictwo studiował w Wyższej Szkole Lasowej we Lwowie i w Tharandcie w Saksonii.

Po studiach podjął pracę w lasach majątku Branickich w Suchej niedaleko Żywca, a w niepodległej Polsce przeszedł do tworzącej się administracji Lasów Państwowych. W 1925 r. został dyrektorem warszawskiej Dyrekcji LP, a w 1934 r. – pierwszym dyrektorem naczelnym Lasów Państwowych.

Jego zasługą było uporządkowanie struktur zarządzania państwowym majątkiem leśnym i przeprowadzenie pierwszej inwentaryzacji zasobów leśnych kraju.

Konsekwentnie prowadził politykę limitowania pozyskania drewna i ochrony zasobów leśnych Polski. Doprowadził do likwidacji systemu koncesji dla zagranicznych przedsiębiorstw prywatnych na eksploatację polskich lasów.

Współorganizował nowoczesny przemysł drzewny, był m.in. twórcą PAGEDU. Wdrożył w praktyce koncepcję samowystarczalności ekonomicznej polskich Lasów Państwowych.

Po wybuchu II wojny światowej nie skorzystał z propozycji bezpiecznego opuszczenia kraju. Zamordowany przez NKWD prawdopodobnie na początku 1940 roku.

Zaczerpnięto z folderu – zaproszenia na konferencję)