Świadectwo zaczadzenia Gruzją – Anna i Marcin Mellerowie w jasielskiej bibliotece
7 października br. w Miejskiej Bibliotece Publicznej w Jaśle odbyło się spotkanie z Anną Dziewit-Meller i Marcinem Mellerem. Opowieści państwa Mellerów skupiły się wokół wydanej wspólnie książki Gaumardżos: opowieści z Gruzji.
Gruzja zaczęła funkcjonować w świadomości M. Mellera, kiedy to w 1992 r. pojechał tam, jako reporter „Polityki”. Były to czasy zamieszek politycznych i ówczesny 22 latek nie miał świadomości ryzyka. Najlepszy wiek, aby najgłupszy wybrać cel – tymi słowami Jacka Kaczmarskiego skonstatował ten wyjazd. Kolejne wyjazdy miały na celu poznanie Gruzji, głównie pod kontem obserwacji socjologicznych. Zawarte przyjaźnie okazały się bardzo trwałe a otwartość Gruzinów sprzyjała bliskim kontaktom.
Gruzja to kraj biesiad, winnic i żyznych czarnoziemów. Wino traktowane jest jako napój a nie alkohol. Podawane do prostych posiłków sprzyja zabawie. A. Dziewit zaskoczyły przedmioty, w których się je pije. Mogą to być m.in. róg, lampa naftowa i … dachówka. Kultura zabawy jest nieco odmienna niż w Polsce. Podczas wszelkich uroczystości (śluby, stypa), istotnym elementem są toasty. Niezwykle ważna jest wtedy funkcja „tamady”. On to jest mistrzem ceremonii. Jego rolą jest też dbanie o porządek podczas biesiady. Toasty są długie i nierzadko mają charakter literacki: „Oby te drzewa, z których mają być zrobione nasze trumny jeszcze nie zostały zasadzone”.
Tradycje ludowe są stałym elementem kultury. Ciągle żywe także w młodym pokoleniu. Pieśni, które mają kilkaset lat śpiewane podczas biesiad łączą wszystkich bez względu na wiek. Na Annie Dziewit spore wrażenie zrobił „chór starców”, którzy śpiewali podczas ich pobytu w hotelowym holu. Ponieważ sama jest piosenkarką, muzyka działa na nią inspirująco.
Niezwykle romantyczna historia była udziałem państwa Mellerów, którzy pomogli Katarzynie Pakosińskiej w odnalezieniu jej gruzińskiej miłości sprzed lat. Historia ta była opisana w Wysokich Obcasach w 2009 r.
„Gaumardżos” to świadectwo zaczadzenia Gruzją. To kraj, do którego się ciągle wraca – powiedział M. Meller. Na zakończenie zapowiedział nową książkę, która pokaże Gruzję z nieco innej strony.
Spotkanie odbyło się w ramach projektu „Literacki Park”, który dofinansowany jest ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Patronat medialny nad projektem sprawują: Radio Via, Telewizja Obiektyw i portal www.terazjaslo.pl.
(MBP w Jaśle)