Przed szkołą na Osiedlu Rafineryjnym rośnie dąb katyński

Przed budynkiem Zespołu Szkół Miejskich nr 1 na Osiedlu Rafineryjnym został posadzony dąb katyński poświęcony pamięci podpułkownika Jana Cygana, zamordowanego przez NKWD strzałem w tył głowy w Charkowie w 1940 roku.

„Podstawówka” na Osiedlu Rafineryjnym stawia na edukację historyczną. Szkoła przystąpiła dwa lata temu do ogólnopolskiego programu „Moja Mała Ojczyzna”, polegającego na szukaniu i zbieraniu śladów bohaterów ze swojej najbliższej okolicy, którzy zostali zamordowani w Katyniu w 1940 roku. W pierwszym etapie uczniowie, pod opieką nauczyciela, było przygotowanie albumu dokumentującego życie i losy osoby, która została zamordowana strzałem w tył głowy przez NKWD.

– Poszczególne klasy robiły albumy na temat Katynia. Miały przeprowadzić wywiady dotyczące osób, które pamiętały żołnierzy poległych w Katyniu, jednak nie znaleźliśmy żadnej takiej osoby, więc byliśmy w parafii farnej. Tam z aktów zgonu zrobiliśmy zdjęcia, również na Starym Cmentarzu był symboliczny grób, który sfotografowaliśmy i zrobiliśmy z tego album. Klasa IV, V, VI brała udział. Albumy zostały wysłane do organizatora, którym była Parafiada i w ten sposób zakwalifikowaliśmy się do etapu wyższego. W drugim etapie uczniowie dwóch klas: piątej i szóstej, mieli zrobić prezentację multimedialną na temat Katynia. Również zbierano zdjęcia wybranych osób i przesłano do organizatora. – mówi Bożena Tarnawska, nauczycielka historii ze Szkoły Podstawowej nr 6 przy Zespole Szkół Miejskich nr 3 w Jaśle.

W nagrodę szkoła otrzymała certyfikat uprawniający do posadzenia dębu pamięci. W czwartek odbyła się uroczysta akademia poświęcona ogólnopolskiej akcji „Katyń – ocalić od zapomnienia”. Uczniowie przygotowali na tą wyjątkową okazję program artystyczny: były pieśni patriotyczne, recytowanie wierszy oraz prezentacja postaci podpułkownika Jana Cygana, kawalera Orderu Wojskowego Virtuti Militari piątej klasy. Po apelu cała społeczność zebrała się przed budynkiem szkoły, gdzie posadzono symboliczne drzewko.

– Będzie przygotowana specjalna tabliczka, która będzie na stałe umieszczona obok tego dębu. W szkole będzie tablica pamięci, również na stałe. Myślę, że w ten sposób uczniowie będą pamiętać o tej postaci. Będziemy starali się jeszcze pozyskać więcej informacji na ten temat, tylko musimy popracować z klasą szóstą, jako najstarszą, ponieważ bardzo interesuje się tym tematem. Dzieci bardzo dużo wiedzą na ten temat, a po ostatniej tragedii – katastrofie samolotu prezydenckiego, jak gdyby nasiliła się chęć zdobycia większej wiedzy na ten temat. – powiedziała Bożena Tarnawska.

Nauczycielka przyznaje, że postać podpułkownika Józefa Cygana była do tej pory obca dla uczniów szkoły.

– Postać ta nie jest właściwie znana naszym uczniom, gdyż nie jest związana z Jasłem. Jednak nie mieliśmy osoby konkretnej, więc narzucono nam z góry tę postać. Józef Cygan był majorem rezerwy piechoty. Urodził się 1 stycznia 1890 roku w Ostrówku w powiecie mieleckim. Myślę, że to zaważyło na nadaniu jego imienia temu dębowi. Był on wiceprokuratorem Sądu Okręgowego we Lwowie, a wiosną 1940 roku został wywieziony i zamordowany w Charkowie tak, jak większość oficerów, prokuratorów, nauczycieli, księży, strzałem w tył głowy. – podkreśla.

„Katyń – ocalić od zapomnienia to ogólnopolska akcja sadzenia dębów pamięci w 70-tą rocznicę zbrodni katyńskiej. Jedno drzewko to jedno nazwisko zamordowanego wiosną 1940 roku polskiego oficera. W Jaśle dęby katyńskie rosną już obok Szkoły Podstawowej nr 10 i Zespołu Szkół Technicznych.

– Młodzi ludzie chcą pamiętać. – dodaje nauczycielka historii.

Kolejnych szesnaście drzewek zostanie posadzonych 14 maja, przed budynkiem Zespołu Szkół Miejskich nr 3. Będą poświęcone bohaterskim oficerom pochodzącym z Jasła: mjr. Aleksandrowi Irzyńskiemu, kpt. Michałowi Burbelce, kpt. Aleksandrowi Gabryszewskiemu-Buławie, kpt. Edmundowi Młodeckiemu, mjr. Adamowi Olbrychtowiczowi, por. Zdzisławowi Sukiennikowi, kpt. Ezechielowi Sussmanowi, por. Leonowi Szostkiewiczowi, asp. SW Andrzejowi Rybie, kpt. Marianowi Kornelli, mjr. Ludwikowi Mendysowi, kpt. Stanisławowi Miętusowi, por. Aleksandrowi Oberlanderowi, mjr. Józefowi Bocheńskiemu, ppłk. Edwardowi Okulskiemu i mjr. Stanisławowi Sasze.

Damian Palar
d.palar@terazjaslo.pl