Widać już pierwsze efekty realizacji projektu ekologicznego w dorzeczu rzeki Wisłoki

Na mapie naszego kraju trudno znaleźć region, w którym aż tyle samorządów lokalnych przystąpiłoby do wspólnej inicjatywy i realizacji dużego projektu ekologicznego z udziałem środków pochodzących z Unii Europejskiej. Tak jest tylko u nas, gdzie szesnaście gmin województwa podkarpackiego i małopolskiego realizuje potężne zadanie mające na celu uporządkowanie gospodarki wodno-ściekowej na terenach wzdłuż rzeki Wisłoki.

Projekt pod nazwą „Program poprawy czystości zlewni rzeki Wisłoki”, obejmuje szesnaście gmin z województwa podkarpackiego i małopolskiego, zrzeszonych w Związku Gmin Dorzecza Wisłoki. Są to: Brzostek, Czarna, Dębica, Dębowiec, Jasło, Miasto Jasło, Jedlicze, Kołaczyce, Krempna, Osiek Jasielski, Pilzno, Sękowa, Skołyszyn, Szerzyny, Tarnowiec i Żyraków. Na budowę około 600 kilometrów kanalizacji sanitarnej, 90 kilometrów sieci wodociągowej, 10 stacji uzdatniania wody i modernizację 4 stacji uzdatniania wody, samorządy otrzymały dofinansowanie z Funduszu Spójności w wysokości 40,1 miliona euro do podziału na poszczególne gminy.

– Na dzień dzisiejszy kwestie z realizacją całego projektu Związku Gmin Dorzecza Wisłoki zostały z dniem 30 listopada zakończone. W chwili obecnej trwa okres odbiorowy i rozliczeniowy. Na to mamy cały rok 2010. Wykonaliśmy wszystkie zadania, które były objęte tym projektem, w szesnastu gminach wchodzących w skład Związku. – podkreśla Stanisław Pankiewicz, przewodniczący ZGDW.

Związek liczy, że rozliczenie zadań na roboty będzie zakończone w najbliższych dwóch miesiącach. Później ma czas do końca 2010 roku na opracowanie raportu końcowego (zajmie się tym niezależna zewnętrzna firma audytorska) i przesłanie do jednostki nadzorującej, czyli Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Warszawie. Ta z kolei w ciągu sześciu miesięcy ma czas na przekazanie raportu do Komisji Europejskiej.

– Komisja Europejska weryfikuje. Jeżeli zweryfikuje pozytywnie ten raport, wtedy przesyła 20 procent płatności końcowej, które zostało zatrzymane i następuje rozliczenie tej płatności. Powiedzmy, że jeżeli mamy grudzień 2010 rok i połowa roku 2011 trafi do Komisji Europejskiej to sądzę, że koniec 2011 roku lub początek 2012 będzie całkowite zamknięcie i rozliczenie tego projektu. Takie są moje przewidywania. – informuje Stanisław Sławniak, pełnomocnik ds. realizacji Projektu.

Plusy są już widoczne

Widać już pierwsze korzyści wynikające z realizacji projektu ekologicznego, porządkującego gospodarkę wodno-ściekową w dorzeczu rzeki Wisłoki. Chodzi tu nie tylko o poprawę parametrów wody pitnej doprowadzanej do gospodarstw domowych. Zastosowanie nowoczesnych technologii przy modernizacji i budowie stacji uzdatniania wody oraz systemów rurowych do budowy kanalizacji sanitarnej, wpływa korzystnie na środowisko naturalne.

– Myślę, że efekty są już widoczne, bo część gmin uzyskała już efekty ekologiczne jeszcze w roku 2008, a na dzień dzisiejszy wszystkie pozostałe gminy uzyskują efekty ekologiczne z dniem 30 listopada. Jest to widoczne. – mówi Pankiewicz.

– Mamy sygnały od ludzi, że poprawi to jakość wód naszego środowiska. Proszę sobie wyobrazić: dziesięć oczyszczalni ścieków nowo wybudowanych, sześćset kilometrów czyli można powiedzieć przez całą Polskę przeciągnięta kanalizacja i to wszystko mieści się w naszych szesnastu gminach, to już Państwo oceńcie, jaka to jest korzyść dla społeczeństwa lokalnego. – dodaje Stanisław Sławniak.

Mamy się czym pochwalić

Tak dobrej współpracy przy realizacji wspólnego projektu ze strony aż tylu samorządów lokalnych mogą nam pozazdrościć inne regiony Polski. Związek Gmin Dorzecza Wisłoki przyjmuje wiele pozytywnych sygnałów w tej kwestii.

– Muszę przyznać, że będąc na komitetach monitorujących w Warszawie, wszystkie jednostki nadzorujące są pełne podziwu, że szesnaście gmin potrafiło zrzeszyć się i doprowadzić do celu tak skomplikowane i duże zadanie. Wszyscy są zdania, że w innych rejonach kraju byłoby to nie możliwe. Tylko u nas na Podkarpaciu możliwe jest zrzeszenie tylu gmin i prowadzenie tak dużego zadania. – podkreśla Sławniak.

Wykorzystać zdobyte doświadczenia

Zachęcony budującymi komentarzami i pozytywnymi efektami ekologicznymi, ZGDW planuje realizację drugiego etapu „Programu poprawy czystości zlewni rzeki Wisłoki”. Możliwości pozyskania środków unijnych na ten cel są, a zapotrzebowanie na kanalizację sanitarną, modernizację oczyszczalni ścieków, rozbudowę wodociągów na terenie gmin ZGDW jest wciąż bardzo duże.

– W ramach Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko otwiera się taka możliwość, aby aplikować o środki. Jednakże ten program skierowany jest tylko do tych beneficjentów, którzy spełnią bardzo ostre wymagania formalne. Jednym z takich wymogów jest ilość mieszkańców na kilometr wybudowanej kanalizacji – sto dwadzieścia. Jest to bardzo ciężki do osiągnięcia warunek, zwłaszcza tutaj w małych miejscowościach, gdzie nie ma takiego zagęszczenia ludności. W związku z tym, udało się nam przygotować projekt tylko dla pięciu gmin. – powiedziała Maria Lignar, dyrektor Biura ZGDW.

30 listopada br. projekt trafił do Jednostki Weryfikującej, czyli Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Rzeszowie. Obejmuje on budowę około stu kilometrów wodociągów, około dwudziestu kilometrów sieci kanalizacji sanitarnej oraz modernizację trzech oczyszczalni ścieków na terenie czterech gmin województwa podkarpackiego: Pilzna, Dębicy, Żyrakowa i Miasta Jasła oraz jednej gminy województwa małopolskiego: Sękowej.

– W chwili obecnej opracowaliśmy studium wykonalności dla tego projektu i dokonywana jest ocena formalna oraz merytoryczna przez Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska. Jeżeli pomyślnie zakończy się ta ocena, wówczas przejdziemy do następnego etapu, czyli oceny merytorycznej na poziomie Ministra Środowiska. Mamy nadzieję, że uda się zrealizować to kolejne przedsięwzięcie i ten potencjał oraz nasze doświadczenie zostanie wykorzystane z korzyścią dla wszystkich gmin, dla wszystkich mieszkańców Związku Gmin Dorzecza Wisłoki. – informuje Maria Lignar.

Koszt całego przedsięwzięcia szacuje się na około 64 miliony złotych. Stanowi to 25 procent tego projektu, który był realizowany i jest obecnie rozliczany.

– Chcemy w dalszym ciągu poprawiać stan środowiska na terenie naszego Związku. – dodaje Stanisław Pankiewicz.

Projekt Funduszu Spójności pod nazwą „Program poprawy czystości zlewni rzeki Wisłoki”, realizowany przez Związek Gmin Dorzecza Wisłoki z/s w Jaśle przyczynia się do zmniejszenia różnic społecznych i gospodarczych pomiędzy obywatelami Unii Europejskiej.

Damian Palar
d.palar@terazjaslo.pl

Jak wyglądają efekty w terenie? Zapis fotograficzny w obiektywie Związku Gmin Dorzecza Wisłoki:

Fot. Krzysztof Mastej / ZGDW