Wyjazd do Firlejówki to wspaniała żywa lekcja patriotyzmu

Uroczystą sesją pod hasłem „Ad futuram rei memoriam” podsumowano w poniedziałek projekt poświęcony pamięci bohaterskich Jaślan, którzy zginęli pod Firlejówką w wojnie polsko-bolszewickiej 1920 roku. Organizatorem dzisiejszego spotkania, jak również całego wyjazdu młodzieży I Liceum Ogólnokształcącego im. króla Stanisława Leszczyńskiego w Jaśle na Ukrainę, była Fundacja im. prof. Romana Saphiera.

W tym roku profesorowie i młodzież jasielskiego „pierwszego” liceum po raz kolejny odwiedziła na Ukrainie miejsca związane z bohaterską działalnością naszych rodaków. Pod Firlejówką, w miejscu śmierci Romana Saphiera i jasielskich gimnazjalistów, została odprawiona msza święta i apel poległych. Historię tego miejsca przypomniał wszystkim zebranym przy mogile bohaterskich Jaślan Kamil Ruszała, absolwent I LO. Młodzież spotkała się tutaj również z Janem Franczukiem, prezesem Polskiego Towarzystwa Opieki nad Grobami Wojskowymi we Lwowie i mieszkanką Firlejówki Marią Poną, która na przywitanie powitała grupę polską pieśnią patriotyczną.

– Wyjazd do Firlejówki to przygoda, wycieczka, ale to przede wszystkim wychowanie patriotyczne młodzieży, która pojechała na to miejsce już po raz kolejny i poznała przez lekcję historii na miejscu ten czas oddanego życia swoich poprzedników w obronie Ojczyzny. – mówi Stanisław Mazan, przewodniczący zarządu Fundacji im. prof. Romana Saphiera.

Dzięki filmowi o Firlejówce, wyprodukowanemu przez TV Obiektyw w ramach konkursu „To nas dotyczy” i dzięki filmowi Lecha Polaka, świadomość o Firlejówce została poszerzona na społeczeństwo miasta Jasła i całego regionu.

– Dziś możemy powiedzieć, że Firlejówka jest znana nie tylko zarządowi Fundacji. Jest znana szerszemu gronu profesorów jasielskiego liceum. Jest znana także młodzieży i absolwentom liceum. To pozwala cieszyć, że świadomość o tym miejscu nie jest zatarta. W Firlejówce byli też przedstawiciele samorządu jasielskiego. Był wiceburmistrz Krzysztof Wnęk, wicestarosta jasielski Witold Lechowski, a w tym roku do tego grona dołączyła burmistrz Maria Kurowska. To cieszy, że władze również są zainteresowane, by poznać to miejsce, by o nim również mówić i by w jakiś sposób przyczynić się do odnowienia tej firlejowskiej mogiły. – podkreśla Stanisław Mazan.

W przyszłym roku przypada 80. rocznica bitwy pod Firlejówką, dlatego czynione są starania o odnowienie mogił i ich ponowne poświęcenie.

– Nasi Jaślanie tam spoczywają pod krzakiem bzu. Tak być nie powinno, bo jeżeli było ich stać, aby dać swoje życie za wolną Polskę, również za wolne Jasło, to zobowiązuje nas teraz, aby zdecydowanymi, ale bardzo delikatnymi krokami poprowadzić to dzieło budowy pomnika w tym miejscu. – mówi Maria Kurowska, burmistrz Jasła. – Udało się swego czasu wysłać list do pana konsula, ale znowu się jakaś przeszkoda pojawiła na tej drodze, bo między czasie nawiązałam kontakt z konsulem i konsul się zmienił. W związku z tym trzeba będzie zacząć od nowa nawiązania kontaktów z nowym konsulem i zainteresowanie go na tyle tematem, aby się tego podjął. – dodaje.

O profesorze Romanie Saphierze nie możemy za dużo powiedzieć. Informacje o jego życiu i bohaterskiej działalności na rzecz obrony Ojczyzny są dość ograniczone. Ze źródeł historycznych dowiadujemy się, że urodził się w 1881 roku i uczęszczał do szkoły w Sanoku. Już jako dorosły i wykształcony człowiek został profesorem jasielskiego gimnazjum.

– W czasie I wojny światowej poszedł na ochotnika do wojska, gdzie służył do 1920 roku. Razem z profesorem Kuską poszedł bronić granic Rzeczpospolitej w ramach 16. Pułku Piechoty, zwanego Pułkiem Tarnowskim i zginął 6 września 1920 roku. Czynione starania o odszukanie większych wiadomości okazują się niemożliwe. Całe archiwum wojskowe z okresu odzyskiwania przez Polskę niepodległości zostało zniszczone w czasie II wojny światowej. Dziś te szczątkowe wiadomości staramy się poszerzać opierając się na tych informacjach, które pozostały w zapisach. – mówi Stanisław Mazan.

O tych bohaterskich ochotnikach z jasielskiego gimnazjum, którzy pod Firlejówką złożyli daninę życia w obronie Ojczyzny, przypomina pamiątkowa tablica w Kościele pw. św. Stanisława BM w Jaśle.

(dapa)